Tìm hiểu cách chế biến đặc sản cá Bỗng ngày Tết ở Lục Yên, Yên Bái
Ở huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái có nét văn hóa ẩm thực độc đáo, đặc sắc đó là nuôi và chế biến cá Bỗng vào dịp lễ Tết của đồng bào dân tộc Tày.
Cá Bỗng là loại cá mình giống cá chép, nhưng dài và dày hơn. Da cá màu ánh xanh; vây, đuôi và khóe miệng màu đỏ nhạt và là loài cá được bà con người Tày ở Lục Yên, tỉnh Yên Bái nuôi rất nhiều.
Ao nuôi cá Bỗng phải là ao nước sạch, liên tục có nước ra vào và có nền nhiệt độ trên dưới 20 độ C. Thường các hộ gia đình hay chọn địa điểm có mỏ nước ở khe núi chảy vào để làm ao nuôi loại cá này.
Cá bỗng ăn tạp, từ ngô, lúa, sắn, khoai đến lá cây hay thịt gia cầm chết… nhưng chúng rất chậm lớn. Cá 2 năm tuổi cũng chỉ nhỉnh hơn 2 ngón tay.
Cá Bỗng có nguồn gốc từ Sông Chảy, khi nuôi chúng sống rất thân thiện với con người và tuổi thọ cao đến trên 50 tuổi.
Vì vậy, vào những dịp đặc biệt quan trọng như Lễ, Tết...bà con mới bắt cá về chế biến thành món ăn.
Việc chế biến cá Bỗng thành món ăn cũng rất cầu kỳ, công phu. Sau khi bắt về sơ chế, cá sẽ được chia ra làm thành nhiều món, nhưng món quan trọng nhất chính là gỏi cá bỗng.
Cá bỗng là loại cá sống rất thọ, nên việc tách da cá phải dùng kìm để hỗ trợ.
Việc chế biến món gỏi cần có rất nhiều loại rau thơm, rau trong rừng như Rau húng, lá chanh, riềng, nước chua được ngâm từ quả tai chua phơi khô, nước cốt chanh.
Bẹ chuối thái mỏng là phần không thể thiếu trong món gỏi cá bỗng.
Thịt cá rút xương thái lát, xương cá băm nhỏ rang vàng trộn với các loại rau thơm đặc trưng làm nên món ăn ngon, thơm mát của đồng bào Tày ở Lục Yên nói chung và của Lâm Thượng nói riêng.
Cá sau khi trộn với các loại rau thơm, bẹ chuối, hoa chuối...sẽ thành món ăn đặc trưng của loại cá này.
Cá Bỗng nướng cũng là một trong những món ăn ngon
Vẩy cá Bỗng chiên giòn hay còn gọi là Bim Bim cá bỗng cũng là một trong những món đặc trưng, khó quên với ai lần đầu thưởng thức
Nhìn vào mâm cơm, nếu có cá Bỗng, người ta có thể hiểu được vị trí khách mời đến nhà trong ngày Tết.
Các món ăn chế biến từ cá Bỗng luôn là những món ăn ấn tượng, khó quên và là món ăn thể hiện sự sung túc, bình an của bà con người Tày Lâm Thượng nói riêng, Lục Yên, tỉnh Yên Bái nói chung mỗi dịp tết đến, xuân về.
