Vụ đánh cắp hàng trăm triệu USD của người phụ nữ giàu nhất châu Phi

Một số tài liệu cho rằng, à Isabel dos Santos, con gái cựu tổng thống Angol - người phụ nữ giàu nhất châu Phi, đã đánh cắp hàng trăm triệu USD tiền của nhà nước.

Hiệp hội Nhà báo Điều tra Quốc tế (ICIJ) vừa công bố bộ hồ sơ điều tra mới được đặt tên “Luanda Leaks”, với nhân vật chính là Isabel dos Santos, con gái cựu tổng thống Angola.

“Dựa vào bộ hồ sơ hơn 715.000 file, điều tra của chúng tôi cho thấy một hệ thống kiểm soát quốc tế đầy lỗ hổng, đã cho phép các công ty dịch vụ tiếp tay cho những kẻ quyền lực mà không đặt câu hỏi này”, ICIJ viết.

120 phóng viên từ 20 nước đã có thể lần ra cách mà “một đội quân các công ty tài chính, luật sư, kế toán, quan chức chính phủ, và tư vấn quản lý phương Tây đã giúp (dos Santos) che giấu tài sản khỏi giới chức thuế”.

Bà Isabel dos Santos mới bị lật tẩy là đã đánh cắp hàng trăm triệu USD từ ngân sách của Angola. Ảnh: Getty

ICIJ cho biết các hãng tư vấn phương tây như PwC và Boston Consulting Group (BCG) “rõ ràng đã làm ngơ các báo động đỏ” và giúp bà dos Santos biển thủ ngân sách.

Các hồ sơ cho thấy cách các hãng này giúp bà mở các tài khoản mờ ám. Một hồ sơ mật nghi là do BCG phác thảo tháng 9/2015 cho thấy một âm mưu phức tạp nhằm chuyển tiền của công ty dầu khí ra nước ngoài. Một hồ sơ khác tương tự dài 99 trang là do KPMG chuẩn bị.

Phía bà dos Santos đã gọi đây là “cuộc săn phù thủy” và “cuộc tấn công được tính toán kỹ” do những người cầm quyền ở Angola đứng đằng sau.

Các công tố viên Angola vào tuần trước đã phong tỏa tài sản của bà dos Santos, 46 tuổi, và chồng. Bà gọi đó là động thái chính trị vô căn cứ.

Con gái cựu tổng thống Angola từng lãnh đạo công ty dầu khí quốc gia, trước khi bị tổng thống mới bãi nhiệm năm 2017. Forbes ước tính tài sản bà dos Santos lên tới 2,2 tỷ USD.

Nỗ lực chống tham nhũng đã được đẩy mạnh ở quốc gia xuất khẩu dầu lớn thứ hai châu Phi kể từ năm 2017, khi ông Joao Lourenco trở thành Tổng thống nước này, chấm dứt gần 40 năm nắm quyền lực của ông Jose Eduardo dos Santos.

Cuối năm 2019, Angola đã thu hồi được hơn 5 tỷ USD bị đánh cắp từ các kho bạc nhà nước trong năm (cả trong và ngoài nước), Bộ trưởng Tư pháp Francisco Queiroz cho biết.

Số tiền trên bao gồm 3 tỷ USD bị đánh cắp từ Quỹ Đầu tư quốc gia, do tham nhũng và rửa tiền, hãng thông tấn nhà nước ANGOP dẫn lời ông Queiroz phát biểu trong một hội nghị quốc tế ở Abu Dhabi.

Hãng Reuters đưa tin, con trai ông Dos Santos, Jose Filomeno de Sousa, người đứng đầu Quỹ Đầu tư quốc gia, đã phải ra tòa cùng với người đứng đầu Ngân hàng trung ương do bị buộc tội chuyển 500 triệu USD tiền quỹ nhà nước vào một tài khoản ở London.

Về phần mình, các thành viên của gia đình Dos Santos đã luôn phủ nhận những hành vi sai trái bị buộc tội.

Minh Khôi (T/h)