Vụ kiện cháy kho hàng tại Gia Lai liên quan BIDV: Nguyên đơn chỉ ra sự bất thường

Sơ thẩm - BIDV Nam Gia Lai thua kiện

Theo bản án sơ thẩm số 12/2018/DS-ST ngày 3/4/2018 của TAND TP Pleiku (tỉnh Gia Lai), về việc yêu cầu bồi thường thiệt hại tài sản, trong đó nguyên đơn là ông Lê Viết Chín, chủ Doanh nghiệp tư nhân Phú Lợi (DN Phú Lợi), ngày 4/12/2015, DN Phú Lợi ký Hợp đồng thế chấp tài sản số 01/2015/1061129/HĐBĐ với Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam, chi nhánh Gia Lai (BIDV Nam Gia Lai). Theo đó, DN Phú Lợi thế chấp số hàng hóa là sắn lát chứa trong kho của DN này tại xã Ia Dêr, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai để vay BIDV Nam Gia Lai 35,944 tỷ đồng nhằm phục vụ cho việc thu mua nông sản xuất khẩu.

Tại thời điểm thế chấp, số lượng hàng hóa trong kho được xác định có hơn 22.132 tấn sắn lát khô. Phía BIDV Nam Gia Lai có lập biên bản ghi nhận trọng lượng hàng là 20.000 tấn, thẩm định giá trị 88 tỷ đồng để cho vay.

Bản án sơ thẩm của TAND TP Pleiku

Theo Hợp đồng, DN Phú Lợi có nghĩa vụ mua bảo hiểm hàng hóa cho kho hàng tại đại lý bảo hiểm do BIDV Nam Gia Lai chỉ định.

Sau đó, DN Phú Lợi cùng BIDV Nam Gia Lai đã ký hợp đồng 3 bên để thuê Công ty Cổ phần thương mại dịch vụ bảo vệ Thiên Ưng (Cty Thiên Ưng) giám sát kho hàng. Mục đích của việc này là để ngân hàng chủ động giám sát việc xuất hàng trong kho do DN Phú Lợi đã thế chấp.

Thực hiện hợp đồng thế chấp tài sản, DN Phú Lợi đã giao cho BIDV Nam Gia Lai giữ toàn bộ chứng từ, giấy tờ liên quan đến việc mua bán, nhập kho lượng hàng, bàn giao chìa khóa kho cho người của BIDV Nam Gia Lai giữ. Sau đó, phía ngân hàng tiến hành khóa cửa và giữ chìa khóa, đồng thời niêm phong kho hàng. Cty Thiên Ưng có trách nhiệm giám sát kể từ ngày ký hợp đồng thế chấp, mọi việc ra vào kho phải tuân theo lệnh kiểm soát của BIDV Nam Gia Lai.

Ngày 22/3/2016, kho hàng nói trên bất ngờ phát hỏa, thiêu rụi gần như toàn bộ hàng hóa trong kho. Theo kết quả điều tra, nguyên nhân được xác định “do bột sắn lát tích tụ lâu ngày, bột ẩm mốc dẫn đến quá trình lên men vi sinh trong điều kiện thời tiết nắng nóng làm phát nhiệt dẫn đến tự cháy”.

DN Phú Lợi, đơn vị đang khởi kiện BIDV Nam Gia Lai

Sau khi vụ hỏa hoạn xảy ra, DN Phú Lợi cho biết đã nhiều lần yêu cầu phía BIDV Nam Gia Lai bồi thường thiệt hại và khắc phục hậu quả. Thế nhưng, phía ngân hàng không những không bồi thường mà còn yêu cầu DN Phú Lợi trả tiền lãi cho khoản tiền vay từ lô hàng bị cháy nói trên.

Sau đó, doanh nghiệp này đã khởi kiện BIDV Nam Gia Lai ra TAND TP Pleiku, yêu cầu đền bù số tiền hơn 117 tỷ đồng, bao gồm thiệt hại về hàng hóa, thiệt hại về nhà kho, chi phí chữa cháy…

Tại phiên xử sơ thẩm của TAND TP Pleiku, HĐXX cho rằng, trong quá trình thực hiện hợp đồng, DN Phú Lợi đã giao toàn bộ chứng từ, giấy tờ liên quan đến việc mua bán, nhập kho hàng, ký kết hợp đồng thuê công ty bảo vệ, cũng như bàn giao chìa khóa kho cho người của BIDV Nam Gia Lai giữ. Dù giữa hai bên là ký kết Hợp đồng thế chấp nhưng trên thực tế, BIDV Nam Gia Lai đã thực hiện việc cầm giữ, quản lý toàn bộ tài sản kho hàng của bên thế chấp.

Ngoài ra, theo thỏa thuận tại hợp đồng, BIDV Nam Gia Lai ràng buộc trách nhiệm với DNTN Phú Lợi trong việc mua bảo hiểm theo sự chỉ định của BIDV Nam Gia Lai, ngân hàng giữ toàn bộ bản gốc các Hợp đồng bảo hiểm. Tuy nhiên, sau khi hợp đồng bảo hiểm hết hạn (ngày 6/3/2016), BIDV Nam Gia Lai không có văn bản chỉ định DN Phú Lợi mua bảo hiểm mới theo thỏa thuận, dẫn tới việc DN Phú Lợi không mua bảo hiểm cho kho hàng.

Bản án sơ thẩm xử BIDV Nam Gia Lai thua kiện

HĐXX cho rằng, với việc không chỉ định DN Phú Lợi mua bảo hiểm cho tài sản thế chấp, đồng nghĩa BIDV Nam Gia Lai tự mình từ bỏ quyền thụ hưởng tiền bồi thường bảo hiểm tài sản khi tài sản bị cháy, cũng như không còn quyền yêu cầu DN Phú Lợi thực hiện nghĩa vụ đối với khoản vay được đảm bảo bằng tài sản thế chấp.

Sau khi xem xét, TAND TP Pleiku đã quyết định, buộc BIDV Nam Gia Lai phải bồi thường cho DN Phú Lợi số tiền hơn 115 tỷ đồng.

Không đồng ý với quyết định của Tòa về số tiền bồi thường, DN Phú Lợi và cả BIDV Nam Gia Lai đều làm đơn kháng cáo.

Xảy ra điều bất thường

Ngày 9/4 và 10/5/2018, TAND tỉnh Gia Lai đã có các thông báo về việc thụ lý đơn kháng cáo của BIDV Nam Gia Lai và ông Lê Viết Chín để xét xử phúc thẩm do thẩm phán Nguyễn Thị Xuân Hương ký ban hành.

Tuy nhiên, sau đó điều “bất thường” đã xảy ra. Theo ông Chín cho biết: “Mấy ngày sau khi có thông báo về việc thụ lý đơn kháng cáo, phía BIDV Nam Gia Lai có cử người tên Đ (viết tắt - PV) đến gặp vợ tôi để đàm phán vụ việc và yêu cầu DN Phú Lợi rút đơn nhưng vợ tôi không đồng ý. Người này “đe dọa” là ngân hàng có mối quan hệ... Nếu vợ chồng tôi không rút đơn thì phía ngân hàng sẽ tác động để TAND tỉnh Gia Lai chọn một thẩm phán khác thay thế cho thẩm phán Hương và xử bất lợi cho DN Phú Lợi…”.

Văn bản (ông Chín cho biết do ông Đ - người của BIDV Nam Gia Lai cung cấp) thể hiện ông Đặng Phan Chung, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Gia Lai ký gửi “Lãnh đạo Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai”

Cũng theo ông Chín, ban đầu vợ chồng ông vẫn nghĩ đây chỉ là việc đe dọa đơn thuần thế nhưng chỉ vài ngày sau, vợ chồng ông khá bất ngờ khi nhận được quyết định thay đổi thẩm phán phiên xử phúc thẩm của mình.

Trong khi đó, theo hồ sơ ông Chín cung cấp, ngày 18/5/2018, ông Đặng Phan Chung, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Gia Lai đã có văn bản gửi “Lãnh đạo Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai”, trong đó yêu cầu phía Tòa án cung cấp bản sao toàn bộ hồ sơ liên quan đến quá trình giải quyết bản án sơ thẩm do thẩm phán Ngô Thanh Quảng làm chủ tọa phiên tòa; Đề nghị Ủy ban Thẩm phán TAND tỉnh và lãnh đạo TAND TP Pleiku báo cáo về quan điểm giải quyết vụ án; Yêu cầu Thẩm phán Ngô Thanh Quảng viết bản giải trình.

“Một vụ án đang được tòa phúc thẩm thụ lý xét xử nhưng ông Chung lại thay mặt Hội đồng nhân dân tỉnh yêu cầu Tòa phải cung cấp hồ sơ và nêu quan điểm giải quyết vụ án. Như vậy, liệu có trái quy định pháp luật, xâm phạm hoạt động tư pháp?”, ông Chín đặt câu hỏi.

Theo ông Chín, hiện ông đã tố cáo vụ việc đến các cơ quan chức năng và chờ kết quả giải quyết.

Báo Tuổi trẻ Thủ đô sẽ tiếp tục thông tin.

Nguyễn Nguyên