Vụ kiến nghị giao đất tái định cư tại chỗ ở Phường 3, thị xã Quảng Trị: Người chấp hành bị thiệt thòi, người vi phạm được hưởng lợi

Phần đất 48 m2 sau khi Nhà nước thu hồi đã bị hộ ông Lê Hòa chiếm dụng làm ga ra đỗ xe ô tô - Ảnh: L.M

Thiệt thòi khi bị thu hồi đất

Gia đình bà Hoàng Thị Ngọc Oanh, 57 tuổi và ông Lê Sỹ Hùng, 56 tuổi, ở Khu phố 1, Phường 3, thị xã Quảng Trị là đối tượng bị thu hồi đất để thực hiện dự án làm đường Phan Chu Trinh từ Quốc lộ 1 về Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn vào năm 2005. Theo đó, gia đình bà Oanh có tổng cộng diện tích 553,75 m2 và bị thu hồi 526 m2 đất (gồm 470 m2 đất ở và 56 m2 đất vườn).

Theo bà Oanh, khi thực hiện các quy trình bồi thường, Ban Giải phóng mặt bằng thị xã Quảng Trị đã có biên bản đề xuất UBND thị xã Quảng Trị bố trí lại cho gia đình 2 thửa đất gồm 1 thửa tại khu vực Bàu Cháu và 1 lô đất thuộc khu vực đường hẻm phía Bắc thửa đất bị thu hồi và đất còn lại sau thu hồi nếu không sử dụng. Văn bản đồng ý giao 2 lô đất cho gia đình bà Oanh được Phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã lập vào ngày 29/11/2005 và được Phó Chủ tịch UBND thị xã Quảng Trị Võ Thị Hoa Mai ký xác nhận. Tuy nhiên, diễn biến sau khi bàn giao đất của gia đình bà Oanh để thực hiện dự án khác hẳn với thỏa thuận của gia đình và chính quyền trước đó.

Theo đó, sau khi nhận được lô đất hoán đổi tại khu vực Bàu Cháu với diện tích 118 m2 , gia đình bà Oanh tiếp tục chờ đợi để được UBND thị xã giao thêm thửa đất tái định cư tại chỗ theo văn bản của PhòngTài nguyên và Môi trường lập trước đó. “Hành trình để được cấp lô đất tái định cư tại chỗ của gia đình tôi thật lắm gian nan. Mặc dù đã có văn bản đồng ý của chính quyền nhưng chúng tôi phải nhiều lần đi kiến nghị, đến khiếu nại mới được giải quyết nhưng vẫn bị thiệt thòi”, bà Oanh cho biết. Sau nhiều lần khiếu nại, đến năm 2009, gia đình bà Oanh mới được giao lô đất tái định cư tại chổ chỉ với diện tích 73 m2 bao gồm phần đất 36,6 m2 của đường hẻm bê tông không còn sử dụng và phần đất kiểm kê đền bù còn thiếu.

Như vậy, gia đình bà Oanh giao cho Nhà nước 1 thửa đất có diện tích 526 m2 và nhận về 2 thửa đất với tổng diện tích là 191 m2 . Đặc biệt, phần đất thu hồi của gia đình bà Oanh nhưng không sử dụng là 48 m2 lại không được giao cho hộ gia đình, dù liền thửa. Điều đáng nói là diện tích đất này hiện đang bị hộ dân khác chiếm dụng sử dụng trái pháp luật nhưng không được chính quyền xử lý.

Chính quyền không giải quyết theo kiến nghị

Theo bà Oanh, pháp luật về bồi thường, giải phóng mặt bằng quy định rấtrõ ràng, nếu diện tích đất được Nhà nước thu hồi nhưng không sử dụng thì gia đình bà sẽ được ưu tiên cấp bổ sung có thực hiện nghĩa vụ tài chính, nếu phù hợp quy hoạch và liền kề với thửa đất hiện tại. Trong trường hợp này, gia đình bà Oanh đủ điều kiện để được giao đất bổ sung, tuy nhiên, thửa đất đó hiện nay do hộ dân khác đang sử dụng.

Thấy quyền lợi của mình bị ảnh hưởng, nhiều năm liền, gia đình bà Oanh liên tục có đơn kiến nghị UBND thị xã Quảng Trị nhưng không được giải quyết dứt điểm. Tháng 9/2021, bà Oanh tiếp tục có đơn kiến nghị UBND thị xã Quảng Trị và kiến nghị đã được giao Phòng Tài nguyên và Môi trường xử lý.Tuy nhiên, gần 1 năm trôi qua, Phòng Tài nguyên và Môi trường không xử lý và UBND thị xã Quảng Trị cũng không có văn bản trả lời.

Ngày 22/6/2022, gia đình bà Oanh tiếp tục có đơn kiến nghị gửi UBND tỉnh. Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, ngày 25/8/2022, UBND thị xã Quảng Trị có văn bản số 106/UBND-TNMT do Phó Chủ tịch UBND thị xã Quảng Trị Nguyễn Hồng Sơn ký trả lời kiến nghị công dân.

Theo văn bản trả lời, phần diện tích gia đình bà Oanh kiến nghị cấp bổ sung đã được giải quyết khiếu nại tại Quyết định số 94/QĐ-CT ngày 20/12/2008 theo hướng không xem xét giải quyết giao phần diện tích 48 m2 còn lại sau thu hồi; phần diện tích này đã được giao cho UBND Phường 3 quản lý sử dụng vào mục đích trồng cây xanh, xây dựng bảng tin nên không có căn cứ giải quyết.

Về phía Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã Quảng Trị Lê Phước Chưởng cũng khẳng định: Theo quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 của thị xã Quảng Trị đã được UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt tại Quyết định số 2324/QĐ-UBND ngày 31/8/2021, thì phần diện tích đất gia đình bà Oanh kiến nghị giao bổ sung không được quy hoạch đất ở đô thị mà là đất do UBND Phường 3 quản lý. UBND thị xã đã giao UBND Phường 3 quản lý chặt chẽ diện tích phần đất này. Bên cạnh đó, Phòng Tài nguyên và Môi trường đã đề nghị UBND Phường 3 quản lý chặt chẽ phần diện tích đất nói trên không để các hộ gia đình lấn chiếm, sử dụng.

Chính quyền để hộ dân khác chiếm dụng

Theo bà Oanh, mặc dù diện tích 48 m2 gia đình bà đang kiến nghị không được chính quyền xem xét giải quyết nhưng lại để cho hộ dân khác chiếm dụng. Cụ thể, từ năm 2009 đến nay, phần diện tích này hộ gia đình ông Lê Hòa đang sử dụng dù không phải là đối tượng bị ảnh hưởng từ dự án, có đất bị thu hồi. Quan sát của phóng viên tại hiện trường cho thấy, trên phần đất này nằm ở nút giao giữa đường Phan Chu Tranh và đường Lý Nam Đế; trên đất có một pano bảng tin khoảng hơn 2 m2 ; phần diện tích còn lại gia đình ông Lê Hòa đã sử dụng làm ga ra đỗ ô tô có dựng trụ sắt, lợp tôn.

Trả lời phóng viên Báo Quảng Trị, Chủ tịch UBND Phường 3 Lê Hữu Phong xác nhận có việc ông Lê Hòa đang chiếm dụng phần đất 48 m2 để làm ga ra đỗ ô tô. Ông Phong cũng xác nhận hành vi lấn chiếm đất đai của ông Lê Hòa chưa được UBND Phường 3 lập biên bản, xử phạt. Đồng thời khẳng định, chính quyền sẽ sớm có biện pháp xử lý đối với hành vi lấn chiếm đất đai của hộ ông Lê Hòa.

Theo chúng tôi, việc UBND thị xã Quảng Trị không giao cho bất kỳ hộ dân nào sử dụng là đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên, việc để cho hộ dân chiếm dụng trái phép, trách nhiệm thuộc về UBND Phường 3. Để giải quyết vụ việc, UBND Phường 3 cần sớm lập biên bản vi phạm, đồng thời yêu cầu hộ dân tự nguyện khắc phục, trả lại nguyên trạng. Nếu hộ dân không chấp hành, thực hiện đúng quy định pháp luật về cưỡng chế để giải quyết dứt điểm, chấm dứt kiến nghị kéo dài, ổn định tình hình địa phương.

Lê Minh