Vùng Vịnh sôi sục vì sự cố tàu chở dầu

Ngày 14-6, hãng Reuters đưa tin, chiều tối cùng ngày (giờ Việt Nam), Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc (LHQ) sẽ họp kín, thảo luận về tình hình vùng Vịnh sau sự cố được cho là cuộc tấn công nhằm vào 2 tàu chở dầu tại Vịnh Oman.

Một chiếc tàu cháy trong vụ việc được cho là bị tấn công tại Vịnh Oman

Một chiếc tàu cháy trong vụ việc được cho là bị tấn công tại Vịnh Oman

Thông tin trái chiều

Cuộc họp kín được triệu tập sau khi tàu Front Altair của hãng Frontline (Na Uy) và tàu Kokuka Courageous do Công ty Kokuka Sangyo (trụ sở tại Tokyo, Nhật Bản) vận hành, gặp sự cố tại Vịnh Oman. Theo thông tin ban đầu, 2 tàu trên đã “bị tấn công”, có thể bằng ngư lôi hoặc mìn từ tính. Vụ việc diễn ra 1 tháng sau khi xảy ra các vụ nổ làm thiệt hại 4 tàu chở dầu cũng tại khu vực này.

Iran đã bác bỏ tuyên bố của Mỹ, cho rằng Tehran liên quan tới 2 vụ tấn công trên, khẳng định đây đều là những tuyên bố “vô căn cứ”. Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã cáo buộc Iran là thủ phạm, đồng thời chỉ trích các vụ tấn công vô cớ này đặt ra một mối đe dọa rõ ràng đối với an ninh quốc tế và chống lại sự tự do hàng hải. Phía Mỹ còn cung cấp đoạn video mà Washington cho là một tàu hải quân của Iran áp sát tàu chở dầu Kokuka Courageous để gỡ thủy lôi chưa phát nổ nhằm hủy bằng chứng. Tuy nhiên, ông Yutaka Katada, Chủ tịch Công ty Kokuka Sangyo, cho rằng, thông tin tàu Kokuka Courageous bị trúng thủy lôi không chính xác. Theo ông Katada, các thủy thủ trên tàu đã “chính mắt thấy một vật gì đó bay vào tàu, xảy ra một vụ nổ và tạo thành lỗ thủng trên thân tàu”. Sau đó, các thủy thủ đã phải sơ tán, nhưng 3 giờ sau đó, 1 vật thể bay khác lại lao vào tàu.

Trước những diễn biến trên, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho rằng, hiện còn quá sớm để đưa ra bất kỳ kết luận nào về vụ việc do còn thiếu nhiều thông tin. Theo ông Peskov, “không ai biết rõ điều gì đằng sau vụ tấn công này”. Trước đó, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres cũng đã cực lực lên án các vụ tấn công, nhưng cũng cảnh báo rằng thế giới không thể để xảy ra một cuộc đối đầu tại vùng Vịnh.

Nhiều giả thuyết

Trong một dòng trạng thái trên mạng xã hội Twitter, chuyên gia Saudi Arabia, ông Hezam al-Hezam, đã cáo buộc Cơ quan Tình báo Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) thực hiện các vụ tấn công nhằm vào những tàu chở dầu trên nhằm kích động cuộc chiến chống Iran.

Chuyên gia trên nhấn mạnh, Iran không “ngây thơ” đe dọa hoạt động vận tải biển trong khu vực theo cách thức như vậy mà không cân nhắc kỹ lưỡng tới các lệnh trừng phạt kinh tế đang nhằm vào mình. Nick Paton Walsh, chuyên gia phân tích của kênh CNN, cũng cho rằng, Iran không có nhiều động cơ để thực hiện vụ tấn công. Việc tấn công tàu chở dầu đi qua khu vực chỉ khiến Iran bị cô lập thêm và tạo cái cớ để những quốc gia đối địch gia tăng áp lực quân sự lên họ. Trong khi đó, kinh tế Iran đang gặp khó khăn và Tehran rất cần nguồn thu từ xuất khẩu dầu mỏ để duy trì động lực cho nền kinh tế. Việc tấn công vào các tàu chở dầu sẽ khiến hoạt động vận chuyển dầu mỏ trên biển bị gián đoạn, chỉ khiến nguồn lực kinh tế Iran suy giảm thêm.

Hãng Reuters dẫn một số ý kiến cho rằng, vụ tấn công có thể khiến giá dầu thế giới lên cao, giúp các nước xuất khẩu dầu mỏ hưởng lợi. Tuy nhiên, giới phân tích nhận định, dù giá dầu có lên cao sau sự cố, Iran cũng không phải là bên hưởng lợi, bởi nước này nhiều khả năng sẽ hứng chịu thêm các lệnh cấm vận và tẩy chay nếu bị chứng minh là thủ phạm gây ra vụ tấn công. Còn về giả thuyết UAE hay Saudi Arabia muốn gây xung đột để đẩy giá dầu lên cao cũng khó xảy ra bởi cái giá phải trả quá lớn. Khoảng 20% lượng dầu thế giới được vận chuyển qua eo biển Hormuz, trong đó có một lượng lớn dầu của Saudi Arabia. Trong ngắn hạn, các cuộc tấn công có thể khiến giá dầu tăng, song về dài hạn, Saudi Arabia chắc chắn không bao giờ mong muốn tuyến vận chuyển vùng Vịnh bị coi là không an toàn…

Phó Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại thuộc Hội đồng Liên bang Nga, cựu Đại sứ Nga tại Mỹ Sergei Kislyak cho rằng, quyết định điều tàu khu trục mang tên lửa đến Vịnh Oman của Mỹ ẩn chứa nhiều hậu quả tiêu cực nghiêm trọng. Trước đó, Bộ Chỉ huy Trung tâm Mỹ (CENTCOM) cho biết, tàu khu trục USS Mason đang trên đường tới hiện trường xảy ra sự cố của 2 tàu chở dầu. Trong khi đó, tàu khu trục USS Bainbridge vẫn duy trì liên lạc với tàu Kokuka Courageous. Người phát ngôn CENTCOM, Trung tá Earl Brown tuyên bố, Mỹ và các đối tác trong khu vực “sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để tự vệ và bảo vệ các lợi ích của chúng tôi”.

ĐỖ CAO (tổng hợp)

Nguồn SGGP: http://sggp.org.vn/vung-vinh-soi-suc-vi-su-co-tau-cho-dau-599216.html