Vượt lên thử thách, thúc đẩy tăng trưởng

Lễ khai mạc HNCC ASEAN 36 có sự tham dự của lãnh đạo cấp cao 10 nước thành viên ASEAN; Tổng thư ký ASEAN Lim Jock Hoi; Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch Đại hội đồng Liên nghị viện ASEAN lần thứ 41 (AIPA 41); Phó chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng, Trưởng đoàn đại biểu Việt Nam tại AIPA; Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia ASEAN 2020, Chủ tịch Hội đồng Điều phối ASEAN; đại diện đoàn ngoại giao các nước, các tổ chức quốc tế tại Hà Nội và đại diện các bộ, ban, ngành của Việt Nam.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tại phiên họp đặc biệt về tăng quyền cho phụ nữ trong thời đại số. Ảnh: TRỌNG HẢI.

Đánh giá cao vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 của Việt Nam

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ kỳ vọng HNCC ASEAN 36 sẽ một lần nữa thể hiện tình đoàn kết, ý chí mạnh mẽ và quyết tâm của ASEAN vượt qua dịch bệnh, tiếp tục phát triển bền vững. Để tranh thủ hiệu quả các cơ hội, vượt qua thử thách, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh ASEAN cần kiểm soát tốt dịch Covid-19, có kế hoạch khắc phục hậu quả, phục hồi và phát triển kinh tế; đồng thời cần nỗ lực hoàn thành các mục tiêu hợp tác, liên kết ASEAN trong năm 2020 (toàn văn bài phát biểu đăng trên số báo hôm nay).

Sau lễ khai mạc HNCC ASEAN 36, các nhà lãnh đạo ASEAN đã họp phiên toàn thể. Hội nghị nghe Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh và Tổng thư ký ASEAN Lim Jock Hoi báo cáo về nỗ lực ứng phó dịch Covid-19 của ASEAN, hợp tác ASEAN trong 6 tháng đầu năm trên cả 3 trụ cột chính trị-an ninh, kinh tế và văn hóa-xã hội.

Đánh giá cao vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 của Việt Nam, các nước chia sẻ đánh giá với những kết quả ban đầu đáng khích lệ trong cuộc chiến chống Covid-19 và các sáng kiến như lập Quỹ Ứng phó dịch Covid-19, lập kho y tế dự phòng, quy trình chuẩn về ứng phó dịch bệnh, xây dựng kế hoạch phục hồi toàn diện sau dịch bệnh… ASEAN đã gửi thông điệp mạnh mẽ về một tổ chức khu vực gắn kết, chủ động và đóng vai trò hạt nhân trong các tiến trình khu vực. Các nước cũng nhất trí cần nâng cao khả năng tự cường của ASEAN, vừa kiểm soát hiệu quả dịch bệnh, vừa khôi phục các hoạt động kinh tế, thương mại quốc tế và khu vực, từ đó ổn định cuộc sống của người dân và doanh nghiệp. Đồng thời, các nhà lãnh đạo cho rằng hoàn tất và ký kết Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) trong năm 2020 sẽ là thông điệp mạnh mẽ khẳng định sự ủng hộ của ASEAN đối với hệ thống thương mại đa phương, tự do hóa thương mại và đầu tư và cũng là đóng góp quan trọng cho quá trình phục hồi sau dịch bệnh tại khu vực. Một số nhà lãnh đạo ASEAN cũng đề xuất các biện pháp để nới lỏng các hạn chế nhằm đảm bảo lưu thông hàng hóa và chuỗi cung ứng trong khu vực không bị gián đoạn, tạo tiền đề cho quá trình phục hồi sau dịch bệnh. Trong tiến trình này, chuyển đổi sang kinh tế số, nhất là áp dụng các thành quả của khoa học công nghệ đóng vai trò quan trọng. Các nhà lãnh đạo cũng đã đề cập tới đào tạo, nâng cao kỹ năng của lao động trong thời đại mới, coi đây là nhân tố quan trọng trong phát triển của ASEAN.

Trao đổi về tình hình quốc tế và khu vực, các nước đề cao lập trường nguyên tắc của ASEAN trong đảm bảo hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không trên Biển Đông; nhấn mạnh cần đề cao tinh thần thượng tôn pháp luật, đẩy mạnh hợp tác xây dựng lòng tin, sử dụng các biện pháp hòa bình dựa trên luật pháp quốc tế, thực hiện đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và hướng tới Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) giữa ASEAN và Trung Quốc hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982. Nhiều nước cho rằng dịch bệnh đã tác động quá trình đàm phán COC, tuy nhiên ASEAN cần sớm nối lại tiến trình này, từ đó khẳng định vai trò trung tâm và đóng góp cho hòa bình, ổn định tại khu vực. Các nhà lãnh đạo cũng đề cập tới tình hình bán đảo Triều Tiên và bang Rakhine, nhấn mạnh ASEAN cần đẩy mạnh hỗ trợ Myanmar trong trợ giúp người dân ở bang Rakhine sớm khôi phục ổn định cuộc sống, phòng, chống dịch bệnh.

Kết thúc hội nghị, các nhà lãnh đạo đã công bố Tuyên bố Chủ tịch về kết quả HNCC ASEAN 36, thông qua Tuyên bố “Tầm nhìn của các nhà lãnh đạo ASEAN về một Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng: Vượt lên thử thách, thúc đẩy tăng trưởng”, Tuyên bố ASEAN về Phát triển nguồn nhân lực cho một thế giới công việc đang đổi thay, đồng thời ghi nhận 9 văn kiện khác.

Tăng quyền cho phụ nữ trong thời đại số

Chiều cùng ngày, nhân dịp HNCC ASEAN 36, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì phiên họp đặc biệt về tăng quyền cho phụ nữ trong thời đại số. Phiên họp có sự tham dự của lãnh đạo cấp cao 10 nước thành viên ASEAN; Tổng thư ký ASEAN Lim Jock Hoi; Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân; Phó chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng; Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern; Thư ký Điều hành Ủy ban Kinh tế-Xã hội châu Á-Thái Bình Dương của Liên hợp quốc (UNESCAP) Armida Salsiah Alisjahbana. Phiên họp là sáng kiến do Việt Nam đề xuất, nhằm khẳng định cam kết của các nhà lãnh đạo ASEAN trong thúc đẩy bình đẳng giới và nâng cao vai trò của phụ nữ trong quá trình xây dựng cộng đồng.

Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, là Chủ tịch ASEAN 2020, Việt Nam ưu tiên thực hiện đồng bộ các chương trình, kế hoạch tổng thể, gắn kết các cơ chế về phụ nữ, đồng thời cam kết bình đẳng giới, trao quyền cho phụ nữ, nâng cao vai trò của phụ nữ trong hòa bình, an ninh… sẽ được nhấn mạnh và thể hiện đậm nét trong quá trình xây dựng các định hướng phát triển của ASEAN giai đoạn tới, nhất là Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2025. Nhằm thúc đẩy và đề cao hơn nữa vai trò, đóng góp của phụ nữ trước những chuyển đổi sâu sắc, mạnh mẽ của thời đại số, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị các nước tạo điều kiện và khuyến khích phụ nữ tham gia đầy đủ trong tất cả các tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN cũng như trong hoạch định các chương trình, chính sách về hòa bình, an ninh, phát triển cấp quốc gia và khu vực; đồng thời tạo môi trường thuận lợi để phụ nữ phát huy năng lực sáng tạo, nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới trong khởi nghiệp, tìm kiếm cơ hội việc làm và kinh doanh, thích ứng với những yêu cầu chuyển đổi nền kinh tế số.

Trong phát biểu của mình, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đánh giá cao nỗ lực của ASEAN thông qua các chương trình bảo đảm bình đẳng giới và sự tiến bộ của phụ nữ. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân mong muốn ASEAN tiếp tục có những sáng kiến thiết thực nhằm trao quyền cho phụ nữ và tăng cường sự tham gia của phụ nữ trong lĩnh vực chính trị, phù hợp với xu thế phát triển của thế giới. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng ASEAN cần tận dụng lợi thế là một khu vực có tốc độ tăng trưởng internet nhanh nhất trên thế giới để tạo thuận lợi cho phụ nữ tiếp cận các cơ hội do công nghệ số và hội nhập quốc tế mang lại, từ đó thúc đẩy hơn nữa bình đẳng giới và nâng cao vị thế của phụ nữ.

Tại phiên họp, các đại biểu nhất trí cần phát huy các cơ chế do ASEAN dẫn dắt và tranh thủ hợp tác với các đối tác nhằm thúc đẩy các chương trình, hoạt động về phụ nữ, hòa bình và an ninh trong ASEAN, nâng cao chất lượng cuộc sống cũng như sự phát triển của phụ nữ và trẻ em, tạo điều kiện cho phụ nữ tiếp cận với công nghệ số một cách thuận lợi... Đặc biệt, trong nỗ lực kiểm soát sự lây lan và khắc phục tác động của dịch Covid-19, phụ nữ và trẻ em gái cần được đặt ở vị trí trung tâm trong chính sách của mỗi quốc gia và khu vực; đồng thời cần khuyến khích sự tham gia và lãnh đạo của phụ nữ trong quá trình này.

Quan hệ gắn kết AIPA-ASEAN

Chiều 26-6, nhân dịp HNCC ASEAN 36, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì phiên đối thoại giữa lãnh đạo các nước ASEAN với đại diện AIPA.

Phát biểu tại phiên đối thoại, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao vai trò quan trọng của AIPA trong quá trình hài hòa hóa pháp luật giữa các quốc gia, tạo điều kiện đưa vào triển khai đầy đủ, hiệu quả các quyết sách của kênh Chính phủ ASEAN. Trước sự bùng phát, lây lan và diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, AIPA đã đồng hành, chung tay cùng Chính phủ các nước ASEAN triển khai các biện pháp cụ thể nhằm kịp thời ứng phó và kiểm soát dịch bệnh. Thủ tướng tin tưởng rằng quan hệ gắn kết AIPA-ASEAN sẽ góp phần quan trọng trong triển khai hiệu quả các ưu tiên của ASEAN năm 2020 cũng như tiếp tục các nỗ lực phòng, chống và khắc phục hậu quả của dịch bệnh, thúc đẩy phục hồi kinh tế xã hội mạnh mẽ, theo tinh thần “Gắn kết và chủ động thích ứng”.

Trong thông điệp tại phiên đối thoại, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh trong bối cảnh biến động khó lường của tình hình khu vực và thế giới, những nỗ lực của ASEAN, AIPA thể hiện ý chí, sự đồng lòng và niềm tin mà người dân trao gửi. Để cộng đồng ngày càng thịnh vượng, bền vững, gắn kết và chủ động thích ứng, AIPA và ASEAN cần nâng tầm quan hệ đối tác đi vào chiều sâu thiết thực (toàn văn thông điệp đăng trên số báo hôm nay).

Tại phiên đối thoại, lãnh đạo Chính phủ các nước ASEAN và lãnh đạo Quốc hội, Nghị viện các nước ASEAN khẳng định tiếp tục phối hợp chặt chẽ để giữ vững đà liên kết, đẩy mạnh tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, vượt qua khó khăn, thách thức của dịch bệnh, phục hồi và phát triển bền vững, hướng tới một cộng đồng ASEAN gắn kết và liên kết chặt chẽ, phát huy vai trò trung tâm trong cấu trúc khu vực đang định hình, chủ động thích ứng với các thời cơ và thách thức.

Cộng đồng doanh nghiệp là hạt nhân của sự phồn vinh khu vực

* Chiều cùng ngày, nhân dịp HNCC ASEAN 36, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì phiên đối thoại giữa lãnh đạo các nước ASEAN với đại diện Hội đồng tư vấn kinh doanh ASEAN (ABAC) và đại diện thanh niên ASEAN.

Tại phiên đối thoại với đại diện ABAC, các đại diện doanh nghiệp khẳng định sẵn sàng chia sẻ khó khăn, đồng hành với Chính phủ để triển khai các kế hoạch ứng phó và phục hồi trước những tác động của dịch Covid-19. Ngoài ra, các đại biểu nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng trong việc thúc đẩy kết thúc đàm phán và ký kết Hiệp định RCEP, tin rằng tiến trình này sẽ đóng góp to lớn cho các nỗ lực phục hồi kinh tế của khu vực.

Thay mặt các nhà lãnh đạo ASEAN, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề cao vai trò của cộng đồng doanh nghiệp trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, là hạt nhân của phát triển và sự phồn vinh của khu vực. Đồng thời, Thủ tướng đề nghị Chính phủ các nước ASEAN và cộng đồng doanh nghiệp trong phát triển chuỗi cung cầu cần trú trọng hơn tới thúc đẩy đầu tư-thương mại nội khối trong ASEAN. Lãnh đạo các nước ASEAN cam kết hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp vượt qua những tác động tiêu cực của dịch Covid-19; đồng thời kêu gọi các doanh nghiệp đồng hành, ủng hộ Chính phủ, phát huy vai trò chủ động, nâng cao tính tự cường và khả năng cạnh tranh để cùng vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay, sớm khôi phục lại hoạt động kinh tế, hướng tới tương lai, đưa ASEAN trở thành điểm đến mới hấp dẫn các nhà đầu tư.

Tại phiên đối thoại với đại diện thanh niên ASEAN, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao vai trò và đóng góp quan trọng của thanh niên trong nỗ lực chung xây dựng Cộng đồng ASEAN. Các nhà lãnh đạo ASEAN bày tỏ mong muốn thế hệ trẻ của ASEAN sẽ phát huy sự nhiệt huyết, năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, đảm nhận trọng trách để góp phần vào nỗ lực chung ứng phó dịch Covid-19 cũng như quá trình xây dựng Cộng đồng ASEAN.

* Chiều tối 26-6, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì họp báo quốc tế thông tin về kết quả HNCC ASEAN 36.

HOÀNG VŨ