'Xanh hóa' ngành logistics để nâng cao năng lực cạnh tranh
Phát triển logistics 'xanh' là xu hướng tất yếu, đồng thời là tiêu chí quan trọng đánh giá sự phát triển bền vững của toàn ngành logistics. Do vậy, trong bối cảnh hiện nay, nếu không thực hiện nhanh các tiêu chí để 'xanh hóa' ngành logistics thì trong tương lai, doanh nghiệp (DN) sẽ gặp nhiều khó khăn, dần bị 'đào thải' ra khỏi các hoạt động kinh doanh, thương mại và xuất nhập khẩu trong nước và toàn cầu.
Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Trần Thanh Hải cho biết, logistics được xác định là một ngành dịch vụ quan trọng trong cơ cấu tổng thể nền kinh tế quốc dân. Logistics đóng vai trò hỗ trợ, kết nối và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của cả nước cũng như từng địa phương, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Trong những năm qua, ngành logistics Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể với tốc độ bình quân từ 14-16%/năm, quy mô 40-42 tỷ USD/năm. Số lượng các DN và chất lượng kinh doanh dịch vụ logistics ngày càng tăng lên. Theo đánh giá của Agility năm 2023, Việt Nam nằm trong top 10 trong nhóm 50 thị trường logistics mới nổi toàn cầu.
Phát triển logistics “xanh” là xu hướng tất yếu.
Hiện nay, Việt Nam được đánh giá có nhiều cơ hội để thúc đẩy phát triển ngành dịch vụ logistics. Cụ thể, hệ thống hạ tầng giao thông đường bộ, cảng hàng không, cảng biển, kho bãi, hạ tầng thương mại, trung tâm logistics không ngừng được mở rộng với quy mô lớn, rộng khắp. Cùng với đó, các dịch vụ đi kèm đã, đang đáp ứng kịp thời những yêu cầu hết sức đa dạng của thị trường. Các thủ tục, thời gian thông quan đối với hàng xuất khẩu cũng đã cải thiện đáng kể.
Ông Lê Quang Trung, Phó Tổng giám đốc Công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) cho rằng, tình trạng cạnh tranh để có được đơn hàng trong ngành logistics trở nên gay gắt hơn. Ngoài sức ép cạnh tranh về dịch vụ, các tiêu chuẩn mới của quốc tế và trong nước về môi trường và an toàn giao thông, an toàn lao động cũng đặt các DN dịch vụ logistics trước yêu cầu đổi mới. Hiện nhiều DN logistics toàn cầu khi thuê ngoài dịch vụ cũng yêu cầu tiêu chuẩn khí thải đối với các DN logistics thứ ba. Bối cảnh đó đòi hỏi DN logistics phải chủ động đầu tư, chuyển đổi mô hình sản xuất, kinh doanh theo hướng “xanh” hóa.
Theo ông Trung, việc thực hiện tốt hoạt động logistics “xanh” không chỉ là trách nhiệm mà còn giúp DN nâng cao khả năng cạnh tranh, bảo đảm sự phát triển bền vững. Ngoài ra, cần tăng cường liên kết giữa các hiệp hội DN logistics và các hiệp hội ngành hàng, giữa DN logistics và DN sản xuất, kinh doanh. Việc “xanh hóa” ngành logistics đương nhiên sẽ tiêu tốn chi phí của DN; tuy nhiên, DN không nên nhìn nhận đó là chi phí mà nên coi đó như những khoản đầu tư cần phải có để đảm bảo cho tương lai cạnh tranh được trong chuỗi ngành logistics toàn cầu.
Về việc ứng dụng xanh trong chuỗi hoạt động, Phó Tổng giám đốc Tổng Công ty cổ phần Bưu chính Viettel (Viettel Post) Đinh Thanh Sơn cho biết, nhận thức và triển khai các hoạt động “xanh hóa” tại các DN logistics cũng đã được quan tâm và đưa vào chiến lược kinh doanh. Trong quá trình vận hành, Viettel Post đã cho áp dụng mô hình “bưu cục di động”. Các bưu cục này được thiết kế trên xe tải, được ứng dụng công nghệ chia sẻ dữ liệu để kết nối giữa các bưu cục với nhau cũng như bưu tá với bưu cục. Hàng hóa của người gửi sẽ được chia chọn, phân tuyến trực tiếp ngay trên xe và thực hiện quy trình xuất nhập kho qua ứng dụng di động để nhanh chóng xử lý các công đoạn tiếp theo. Với mô hình này, Viettel Post đã cắt giảm được các khâu trung gian, giảm 15% quãng đường vận chuyển và số lượng xe trung chuyển. Nhờ đó, hạn chế tần suất hoạt động của xe, giảm lượng khí thải ra môi trường; đồng thời, hạn chế luân chuyển hàng hóa giúp tối giản việc bọc các lớp nilon chống sốc cho bưu phẩm, giảm lượng chất thải ra môi trường. Đặc biệt, Viettel Post cũng triển khai giải pháp lắp đặt điện mặt trời cho hệ thống kho chia chọn phân phối để cung cấp năng lượng cho thiết bị chiếu sáng, máy điều hòa nhiệt độ…
Theo ông Đào Trọng Khoa, Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA), tại Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26), lần đầu tiên Việt Nam đã cam kết đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, đồng thời cam kết giảm phát thải khí methane 30% vào năm 2030.
Tại Triển lãm quốc tế logistics Việt Nam năm 2024 (VILOG 2024), với chủ đề: “Logistics xanh - Nền tảng phát triển bền vững” sắp tới, các DN logistics sẽ trình diễn các giải pháp kỹ thuật, công nghệ và chiến lược tiên tiến nhằm ưu tiên khía cạnh bền vững, thúc đẩy chuyển đổi xanh trong toàn ngành. Triển lãm sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện về các tiến bộ mới nhất trong lĩnh vực logistics xanh. Đây là một bước ngoặt quan trọng, là nơi để các DN trong ngành logistics tụ họp và đề ra một hướng đi hướng tới một tương lai bền vững hơn.
