Xáo trộn chính trị có làm thay đổi nước Australia?

Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull đang chiến đấu để duy trì quyền lực.

Ông Turnbull, 63 tuổi, đã "dập tắt" một cuộc nổi dậy của phe cánh hữu trong thời gian vừa qua và đánh bại Bộ trưởng Nội vụ Peter Dutton với 48 phiếu bầu. Nhưng ông vẫn chưa thoát khỏi khó khăn khi ông Dutton, 47 tuổi, từ chức và từ chối loại trừ khả năng tiếp tục thách thức Thủ tướng.

Tiềm năng cho một sự thay đổi chính trị sâu rộng làm tăng thêm sự không chắc chắn cho các doanh nghiệp ở một quốc gia đã phải chịu đựng những sai lầm chính sách lặp đi lặp lại và những thất bại trong thập kỷ qua. Kể từ năm 2007, Australia đã thay đổi Thủ tướng 5 lần, và không có ai đảm nhiệm vị trí này đến hết nhiệm kỳ. Ông Turnbull, người lên nắm quyền vào năm 2015 và thắng cử sít sao vào năm 2016, đã phải vật lộn để vừa đưa ra những chính sách đúng đắn, vừa đảm bảo quyển lực chính trị.

Thậm chí nếu ông Turnbull thoát khỏi khó khăn, ông sẽ không thể thực hiện bất cứ điều gì trước cuộc bầu cử liên bang vào tháng 5 năm 2019. Đó là tin tốt cho ông Bill Shorten, 51 tuổi, người lãnh đạo Đảng lao động. Trong cuộc thăm dò dư luận mới đây nhất, Đảng của ông Bill Shorten đã hơn liên minh cầm quyền của Thủ tướng Turnbull 10% phiếu bầu.

“Khả năng của chính phủ Australia thực hiện các chính sách có ý nghĩa đã bị tổn hại nghiêm trọng vì thẩm quyền của Thủ tướng đã bị suy yếu nghiêm trọng”, ông Martin Drum, một giảng viên chính trị cao cấp tại Đại học Notre Dame ở Perth cho biết và nhấn mạnh, đảng Lao động sẽ làm tốt trong các cuộc bỏ phiếu tiếp theo.

Đảng Lao động đã cam kết sẽ tăng cường chi tiêu cho giáo dục và bệnh viện nếu họ thắng cuộc bầu cử tiếp theo. Ngoài ra, đảng này cũng muốn giảm thuế cho các nhà đầu tư bất động sản.

Mặc dù Australia đã trải qua 27 năm mà không có suy thoái, nhưng vẫn có sự bất mãn âm ỉ trong 24 triệu người dân nước này. Tiền lương đã trì trệ, các hóa đơn tiền điện tăng vọt, nợ hộ gia đình tăng và giá bất động sản nằm ngoài tầm với của nhiều người.

“Chúng ta cần sự rõ ràng về mặt chính sách”,

bà Elizabeth Gaines, Giám đốc điều hành của Fortescue Metals Group, nhà xuất khẩu quặng sắt lớn thứ 4 thế giới, nói với Bloomberg Television trong một cuộc phỏng vấn vừa qua và cho biết, điều này thực sự quan trọng đối với những quyết định đầu tư dài hạn.

Kể từ chiến thắng sít sao vào năm 2016, ông Turnbull đã cố gắng tạo đà tích cực cho đất nước. Mặc dù ông đã ban hành luật cho phép các cặp vợ chồng đồng tính kết hôn, thu hẹp thâm hụt ngân sách và cắt giảm thuế cho các doanh nghiệp nhỏ, nhưng các chính sách khác đã bị cản trở trong quốc hội nước này.

Một mạng băng thông rộng trị giá 49 tỷ đô la Australia, vốn nhằm thúc đẩy Australia dẫn đầu cuộc cách mạng kỹ thuật số, đã gặp rất nhiều khó khăn vì đội vốn và chậm trễ trong xây dựng. Sự thiếu nhất quán giữa chính quyền tiểu bang và liên bang đã làm chậm việc phát triển cơ sở hạ tầng quan trọng để giảm bớt tắc nghẽn giao thông.

Đầu tuần này, ông Turnbull đã hủy bỏ chính sách năng lượng của mình, vốn được soạn thảo để cung cấp cho cử tri năng lượng sạch hơn, rẻ hơn - một động thái được đưa ra sau khi Dutton và những người khác yêu cầu chính phủ cung cấp hỗ trợ nhiều hơn cho ngành công nghiệp than và từ bỏ cam kết trong hiệp ước biến đổi khí hậu Paris.

Ngay lập tức sau cuộc bỏ phiếu kín của đảng, ông Turnbull đã chỉ trích đối bới ông Shorten và kêu gọi đoàn kết trong đảng.

“Người dân mong đợi chúng ta tập trung vào họ, và nói về vấn đề của họ,”

Thủ tướng Úc nói và cho biết, người dân không thích chúng ta tập trung vào chính mình, hay nói về nhau.

Mặc dù ông Dutton nói sau cuộc bỏ phiếu rằng ông ủng hộ Turnbull, nhưng ông đã từ chức. Ba nhà lập pháp khác cũng đã xin từ chức.

Bà Jill Sheppard, một chuyên gia phân tích chính trị tại Đại học Quốc gia Australia cho biết, ông Turnbull đang “khá lung lay”, và có thể sẽ phải đối mặt với một cuộc bỏ phiếu khác trong vài tuần hoặc vài tháng tới ngay cả khi ông cố gắng xoa dịu phe cánh hữu.

Cẩm Anh