Xây dựng chính sách an sinh xã hội đa tầng - thực tiễn từ TPHCM: An sinh để an dân

Tại hội nghị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu nhấn mạnh, chính sách xã hội là chính sách đối với con người, vì con người, thể hiện bản chất tốt đẹp của chế độ ta. Trong đó, an sinh xã hội phải được chú trọng hơn nữa và bảo đảm sự linh hoạt, bảo vệ toàn dân, không để ai bị bỏ lại phía sau. Những nội dung nói trên cũng là mục tiêu TPHCM đặt ra trong suốt những nhiệm kỳ vừa qua.

Qua gần 2 năm phục hồi phát triển sau đại dịch Covid-19, dù đối diện với nhiều thách thức, tình hình kinh tế - xã hội TPHCM giữ đà tăng trưởng, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo. Để đạt được những kết quả tích cực, thành phố đã có những quyết sách chủ động, ứng phó linh hoạt, sáng tạo duy trì đà tăng trưởng, bảo đảm an sinh xã hội, tích cực hỗ trợ người nghèo, người lao động mất việc làm.

Niềm vui của bà Ngô Thị Liễu (bìa phải) khi nhận phương tiện sinh kế được quận Phú Nhuận, TPHCM trao tặng Ảnh: QUỐC THANH

Nỗ lực vượt khó

Năm 2023, TPHCM tiếp tục đối diện với nhiều thách thức do ảnh hưởng bởi tình hình chung của kinh tế thế giới và xung đột giữa các quốc gia. Điều đó dẫn đến thiếu đơn hàng, doanh nghiệp buộc phải cắt giảm lao động, cơ cấu lại sản xuất, kinh doanh khiến lượng lớn người lao động mất việc, giảm thời gian làm việc. Thống kê của Sở LĐTB-XH TPHCM, trong 9 tháng năm 2023, TPHCM có gần 128.500 trường hợp nghỉ việc tại các doanh nghiệp và đề nghị giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp. Số trường hợp đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp tăng 9,3% (khoảng 10.945 người) so với cùng kỳ năm 2022.

Chị Lê Thị Bích Trâm (quê Sóc Trăng) gắn bó với Công ty TNHH PouYuen Việt Nam (quận Bình Tân, TPHCM) 14 năm nhưng trong đợt cắt giảm lao động lần thứ 3 của công ty, chị bị mất việc làm. Khó khăn chồng chất khi cuối tháng 9 vừa qua chồng chị cũng mất việc làm. Để bám trụ lại TPHCM, lo cho hai con nhỏ đang tuổi ăn, tuổi học, chị Trâm cùng chồng chạy đôn chạy đáo tìm việc làm khác. May mắn là vợ chồng chị tìm được việc làm gia công tại nhà, đó là gấp áo mưa bỏ vào túi. Trung bình mỗi ngày chị gấp 400 cái, mỗi tháng được gần 4 triệu đồng. Công việc tưởng chừng chỉ làm lúc rảnh rỗi để kiếm thêm, giờ đã trở thành nguồn thu nhập chính của hai vợ chồng.

Anh Nguyễn Xuân Ngọc (công nhân giày da tại quận 12) dù không bị mất việc nhưng công ty khó khăn về đơn hàng, không còn làm tăng ca khiến thu nhập giảm sút. Để trang trải tiền nhà trọ, tiền học cho con, anh Ngọc tìm việc làm thêm buổi tối. Hàng ngày, sau giờ tan ca anh đến xưởng may mặc gần nhà làm từ 16 giờ 30 đến 20 giờ. Mỗi buổi làm thêm anh được trả công 120.000 đồng.

Tiếp sức bằng những cách làm sáng tạo

Trước khó khăn của người lao động, những năm qua TPHCM phát huy triệt để vai trò của hệ thống chính sách giảm nghèo, an sinh xã hội. Nhiều cách làm hay, mô hình nhân văn như tín dụng chính sách xã hội, tạo sinh kế, thêm việc làm đã được triển khai một cách sáng tạo để kịp thời tiếp sức người dân.

Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM bàn giao nhà cho người dân tại huyện Bình Chánh

Gia đình ông Lục Kiến Xương (ngụ quận 6) từng là hộ cận nghèo. Sau dịch Covid-19, gia đình ông càng khó khăn hơn. Trước hoàn cảnh của gia đình ông, Ban Dân tộc TPHCM phối hợp với chính quyền quận 6 hỗ trợ phương tiện mưu sinh là dụng cụ bán nước sâm, nhờ đó gia đình ông có nguồn thu nhập ổn định, cuộc sống đỡ vất vả hơn. “Chúng tôi được tặng nhà tình thương, tặng bảo hiểm y tế, đứa cháu đi học được nhận học bổng nên gia đình không phải lo lắng như trước nữa”, ông Xương bày tỏ.

Còn bà Nguyễn Thị Ngọc Anh (ngụ phường 2, quận Phú Nhuận) từ ngày được quận Phú Nhuận tặng phương tiện sinh kế là xe bán nước cũng thấy an tâm hơn. Giờ đây, với thu nhập từ xe nước, bà gói ghém để chi phí trong nhà không phải thiếu trước hụt sau. Qua hơn 2 năm thực hiện các giải pháp hỗ trợ hộ nghèo, hộ cận nghèo, quận Phú Nhuận đã hỗ trợ xây dựng và sửa chữa nhà tình thương cho 54 hộ với kinh phí hơn 2,7 tỷ đồng; trao học bổng cho 1.243 lượt học sinh, sinh viên với kinh phí hơn 2,2 tỷ đồng. Quận cũng tư vấn, định hướng nghề cho hơn 2.500 lượt người. Ngoài ra, quận còn chăm lo thêm cho 1.050 hộ nghèo, hộ cận nghèo với số tiền gần 2,2 tỷ đồng...

Trong tháng cao điểm “Vì người nghèo” năm 2023 (từ ngày 17-10 đến 18-11), Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM - Ban vận động Quỹ “Vì người nghèo” TPHCM đã trao tặng kinh phí hỗ trợ 97 phương tiện sinh kế cho người lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo. Cùng đó là nhiều suất học bổng, sổ tiết kiệm cho học sinh, sinh viên, trẻ mồ côi.

Ngoài ra, để chăm lo người lao động khó khăn, tổ chức Công đoàn TPHCM thực hiện nhiều chương trình thiết thực như trao hàng ngàn sổ tiết kiệm (từ 5-10 triệu đồng/sổ) đến công nhân bệnh hiểm nghèo, bị tai nạn lao động. Liên đoàn lao động các quận, huyện và TP Thủ Đức cũng tặng hàng ngàn phương tiện sinh kế cho công nhân lao động. Rồi những mái ấm công đoàn cũng đã trợ sức kịp lúc, giúp công nhân vững lòng trước khó khăn. Không chỉ vậy, hàng chục ngàn công đoàn cơ sở cũng hưởng ứng chương trình “mỗi công đoàn cơ sở một lợi ích đoàn viên” hỗ trợ hàng triệu lượt đoàn viên, người lao động được thụ hưởng các chương trình, hoạt động thiết thực.

THÁI PHƯƠNG - NGÔ BÌNH