Xây dựng cơ chế thúc đẩy liên kết phát triển vùng kinh tế trọng điểm

Cùng chủ trì tọa đàm có đồng chí Phan Việt Cường, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam; đồng chí Nguyễn Hồng Sơn, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết 39-NQ/TW.

Trong khuôn khổ tọa đàm, đại biểu của các tỉnh, thành phố gồm: Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định đã đề cập tới nhiều khó khăn, vướng mắc trong liên kết phát triển vùng. Trong đó, nhấn mạnh đến thể chế, cơ chế hoạt động của Hội đồng vùng hay Tổ điều phối vùng.

Quang cảnh tọa đàm. Ảnh: THÀNH TRUNG

Các đại biểu cũng nhấn mạnh vai trò của Trung ương trong việc điều phối và cần có nguồn lực để phát triển vùng kinh tế trọng điểm. Đã xác định vùng trọng điểm thì phải có cơ chế để ưu tiên đột phá, tạo sức lan tỏa và là động lực kích thích cho vùng kinh tế đã được xác định. Nên nghiên cứu phân lại vùng kinh tế trọng điểm, hiện nay, mới chỉ liên kết các địa phương theo trục dọc, chưa có liên kết ngang.

Phát biểu tại tọa đàm, đồng chí Trần Tuấn Anh cho rằng, nhìn về tổng thể, mặc dù duy trì được mức tăng trưởng cao trong thời gian dài nhưng quy mô kinh tế của Vùng Kinh tế trọng điểm miền Trung còn tương đối nhỏ và chiếm tỷ trọng khá thấp trong nền kinh tế Việt Nam.

Thu nhập bình quân đầu người còn thấp so với trung bình của cả nước. Nông nghiệp phát triển chưa bền vững, hiệu quả chưa cao, cơ cấu chuyển dịch chậm, chưa rõ nét. Một số địa phương tuy có số thu ngân sách lớn nhưng còn phụ thuộc nhiều vào một số doanh nghiệp lớn đóng trên địa bàn…

Đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương phát biểu tại tọa đàm. Ảnh: THÀNH TRUNG

Một trong những nguyên nhân chính của thực trạng này xuất phát từ việc liên kết phát triển vùng còn nhiều hạn chế, thiếu các hành lang pháp lý và cơ chế phối hợp, chế tài thực thi phù hợp. Hội đồng Vùng Kinh tế trọng điểm chưa có địa vị pháp lý đầy đủ, không đủ nguồn lực để điều phối sự phát triển chung của vùng, chưa có khả năng xây dựng định hướng, chiến lược, quy hoạch vùng; chưa được trao “quyền” trong việc quyết định các nguồn lực cho các dự án vùng.

Bên cạnh đó, liên kết, phối hợp giữa các địa phương còn rời rạc, hình thức chưa tạo ra sức mạnh tổng hợp vùng; năng lực, tư duy và trình độ quản lý vùng chưa theo kịp sự phát triển. Hệ thống thông tin dữ liệu chung của vùng chưa được quan tâm; thiếu sự phân công giữa các địa phương trong vùng.

Một số tài nguyên, nguồn lực bị khai thác manh mún nên hiệu quả thấp; liên kết các ngành, lĩnh vực, sản phẩm chưa đa dạng, chưa chặt chẽ; kết nối hạ tầng giao thông, cảng biển, đường sắt, đô thị còn bất cập… Đặc biệt, tư tưởng lợi ích theo địa giới hành chính còn tồn tại; liên kết phát triển ít được quan tâm, thậm chí còn cạnh tranh với nhau làm triệt tiêu lợi thế của toàn vùng.

Đồng chí Trần Tuấn Anh giao Thường trực Tổ Biên tập chắt lọc kết quả tọa đàm để lựa chọn, tổng hợp, bảo đảm phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ tổng kết và tham mưu cho Bộ Chính trị, Ban Bí thư các chủ trương, định hướng nhằm phát triển vùng Bắc Trung bộ và duyên hải Trung bộ nói chung cũng như liên kết phát triển vùng nói riêng trong thời gian tới.

MẠNH HƯNG