Xe khách 'trá hình': Căn bệnh biến chứng phức tạp

Muôn hình vạn trạng

Xe khách “trá hình” đang thực sự trở thành một thách thức đối với nhiều đô thị lớn, trong đó có Hà Nội. Theo thống kê của Sở GTVT Hà Nội, 3 tháng đầu năm nay, hàng chục DN với hàng trăm đầu xe Limousine, VIP, kể cả xe giường nằm… đã được đưa vào tầm ngắm. Các thương hiệu hàng đầu như X.E Việt Nam; Hà Lan; Inter Bus Line, Hưng Long, Hưng Thành… đều đã bị Thanh tra Sở GTVT chỉ mặt, gọi tên, xử lý liên tục. Phòng CSGT, Công an TP cũng đã ra quân xử phạt vi phạm núp bóng xe hợp đồng để vận chuyển khách liên tỉnh theo tuyến cố định.

Xe khách trá hình tập kết tại quận Cầu Giấy. Ảnh: Công Hùng

Tuy nhiên, thực tế còn quá nhiều khó khăn. Đội phó Đội Thanh tra GTVT quận Hoàng Mai Tưởng Đỗ Hiển cho biết, bị kiểm tra, xử lý gắt gao, nhiều nhà xe đang thay đổi phương thức đón khách từ trực tiếp tại nhà sang sử dụng xe 5 chỗ, 7 chỗ trung chuyển khách đến một vị trí nằm sâu trong các khu đô thị hoặc trên các tuyến đường không cấm dừng cấm đỗ để lên xe. “Ở những nơi không cấm dừng đỗ, lại có đầy đủ phù hiệu, hợp đồng, đặc biệt là có sự hùa theo của hành khách, chúng tôi không thể bắt lỗi được dù biết có vi phạm” - ông Hiển chia sẻ.

"Liều thuốc đặc trị cho xe khách "trá hình" là chế tài quản lý xe hợp đồng, nhưng để có những quy định cụ thể thì vẫn đang chờ Bộ GTVT. Vì vậy, trước mắt, chúng ta vẫn phải trông chờ vào lực lượng chức năng bằng nghiệp vụ và sự kiên trì để phát hiện và xử lý những hành vi sai phạm." - Ths Quản lý đô thị Đinh Quốc Thái

Đặc biệt, nhiều nhà xe còn liên kết với các văn phòng du lịch, hướng dẫn khách đặt xe qua văn phòng, rồi mới lên xe, tạo nên hình thức như một chuyến xe chở khách đi tour du lịch thực thụ. Ngoài ra, Đại diện Phòng CSGT, Công an TP còn cho biết, một số DN thay vé xe bằng cách cấp cho hành khách phiếu thu hoặc phiếu voucher du lịch. Thậm chí, nhiều trường hợp còn giả danh xe phục vụ đám tang, đám cưới, không cần thiết phải có hợp đồng vận tải và danh sách hành khách theo quy định. Có thể thấy trong lúc cơ quan chức năng còn đang “dài cổ” chờ đợi các chế tài phù hợp thì căn bệnh xe khách “trá hình” đã biến chứng thành muôn hình vạn trạng, bất chấp pháp luật cũng như những hệ lụy nặng nề về giao thông, kinh tế - xã hội cho Hà Nội.
Chờ nghiên cứu "thuốc đặc trị"
Phó Giám đốc Sở GTVT Hà Nội Vũ Hà cho hay, thực hiện chỉ đạo của các cấp chức năng, Sở GTVT đã ban hành liên tiếp nhiều thông báo, kế hoạch đôn đốc lực lượng Thanh tra GTVT phối hợp với các đơn vị liên quan tập trung xử lý xe khách “trá hình”. Tuy nhiên, muốn xử lý được phải có đầy đủ căn cứ pháp lý. Do đó, hiện nay đa phần các xe khách “trá hình” vẫn bị xử lý với lỗi dừng đỗ không đúng quy định. Thực tế đã có trường hợp như nhà xe Hưng Long, số 26 Phạm Hùng (Nam Từ Liêm), thuê hẳn tư vấn pháp lý để tranh cãi với Thanh tra Sở GTVT Hà Nội, thậm chí gửi đơn kiến nghị cho rằng việc kiểm tra, giám sát hoạt động đón trả khách tại văn phòng của mình là gây khó khăn cho DN và không đúng pháp luật.
Đại diện Đội Thanh tra GTVT quận Nam Từ Liêm thông tin thêm, đơn vị đã tiến hành rà soát, nắm tình hình, danh sách tất cả các văn phòng, chi nhánh DN núp bóng kinh doanh xe hợp đồng để vận chuyển khách liên tỉnh trên địa bàn. Nhưng thẩm quyền xử lý các văn phòng này lại thuộc về Sở Tài chính, chính quyền địa phương, Công an TP… do đó vẫn phải chờ liên ngành phối hợp kiểm tra, rồi mới có hướng xử lý.
Nhiều chuyên gia cho rằng, nhìn vào bối cảnh hiện nay có thể thấy xe khách “trá hình” như căn bệnh ác tính đang lan ra với tốc độ chóng mặt mà thuốc đặc trị vẫn đang chờ… nghiên cứu. Một lãnh đạo Thanh tra Sở GTVT Hà Nội đặt vấn đề: “Nên chăng xem xét cấm xe hợp đồng dưới 10 chỗ trên một số tuyến phố, đặc biệt là khu vực xung quanh các bến xe lớn để hạn chế xe khách “trá hình”, giảm thiểu áp lực giao thông cho các điểm nóng này?”.

Ngọc Hải