Xử lý hàng tồn đọng tại cảng Hải Phòng: Chặn hàng kém chất lượng

Việc giải quyết hàng tồn đọng ở cảng Hải Phòng đã có những chuyển biến tích cực. (Ảnh: T.Bình )

Chuyển động từ lốp ô tô cũ

Thời gian qua, Báo Hải quan đã tích cực phối hợp với Cục Hải quan Hải Phòng và nhiều Cục Hải quan địa phương đăng tải thông báo tìm chủ sở hữu hàng tồn đọng. Đây là hoạt động góp phần hỗ trợ các đơn vị đẩy nhanh tiến độ xử lý các lô hàng còn tồn đọng ở cửa khẩu.

Theo Cục Hải quan Hải Phòng, qua kiểm kê, rà soát đến giữa năm 2014, tại khu vực cảng Hải Phòng còn tồn đọng 3.026 container lốp ô tô đã qua sử dụng, cao su phế liệu. Số hàng tồn đọng này được lưu giữ tại 11 cảng, do 23 hãng tàu vận chuyển về khu vực cảng Hải Phòng (theo báo cáo của các hãng tàu số lượng lốp ô tô đã qua sử dụng tồn đọng chỉ có 2.796 container, nhưng qua rà soát, kiểm kê của Hải quan Hải Phòng phát hiện thêm 230 container được khai là hàng hóa khác nhưng thực chất hàng hóa trong container cũng là lốp ô tô đã qua sử dụng). Đây cũng là mặt hàng tồn đọng lớn nhất tại khu vực cảng Hải Phòng. Tuy nhiên, việc xử lý không đơn giản, không chỉ bởi vướng về quy định từ văn bản quy phạm (liên quan đến xác lập quyền sở hữu Nhà nước, chỉ định doanh nghiệp mua không qua đấu thầu…), mà sự thiếu hợp tác của không ít doanh nghiệp kinh doanh cảng, hãng vận tải cũng là điều gây trở ngại lớn.

Trước thực trạng đó, Cục Hải quan Hải Phòng, Cục Giám sát quản lý về Hải quan (Tổng cục Hải quan) đã tích cực phối hợp với cơ quan chức năng, nhất là Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) tìm giải pháp tháo gỡ. Đáng chú ý là việc đề xuất và được cơ quan có thẩm quyền đồng ý phương án chỉ định doanh nghiệp được mua trực tiếp lốp ô tô đã qua sử dụng không qua đấu thầu, sau khi cơ quan chức năng thẩm định đạt điều kiện thu mua. Nút thắt lớn này được tháo gỡ đã tạo những điều kiện thuận lợi để xử lý lốp ô tô đã qua sử dụng tồn đọng ở cảng Hải Phòng.

Theo một thông tin mới nhất của Cục Hải quan Hải Phòng, với những giải pháp tích cực kể trên, đến nay, cơ quan Hải quan đã xử lý 1.880 container. Số lốp được xử lý theo hướng bán cho các doanh nghiệp đủ điều kiện được cơ quan có thẩm quyền chỉ định, cho phép mua gồm: Công ty TNHH MTV Duyên Hải (Quân khu 3), Công ty CP kính nổi Chu Lai, Công ty CP xử lý phế liệu rắn Việt Nam, Công ty CP tái tạo năng lượng DVA.

Ngăn chặn hàng nhập khẩu không đủ điều kiện

Bên cạnh kết quả trong xử lý lốp ô tô đã qua sử dụng, quá trình xử lý hàng tồn đọng, Hải quan Hải Phòng đã kịp thời ngăn chặn, xử lý nhiều lô hàng không đạt chất lượng nhập khẩu, góp phần giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm môi trường, trong đó có nhiều hàng hóa liên quan đến thực phẩm. Có thể kể đến như việc tiêu hủy tới 61.000 kg sản phẩm “phần đầu của cánh gà”, “chân gà” đông lạnh; tiêu hủy 40.480 kg dầu đậu nành bị hư hỏng, không còn giá trị sử dụng; hơn 509.000 kg hạt hướng dương mốc, thối… Đáng chú ý, có hàng tồn đọng còn liên quan đến lĩnh vực y tế được xử lý bằng cách tiêu hủy như hơn 6.700 kg “dược phẩm truyền tĩnh mạch” hết hạn sử dụng.

Nếu cơ quan Hải quan không xử lý rốt ráo, kịp thời thì không chỉ xảy ra nguy cơ ô nhiễm môi trường, mà hàng hóa nhập khẩu không đạt chất lượng còn có thể bị thẩm lậu vào nội địa, gây ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.

Bên cạnh việc tiêu hủy hàng hóa không đạt chất lượng, cơ quan Hải quan cũng xác lập quyền sở hữu Nhà nước và chuyển bán đấu giá sung công quỹ nhiều hàng hóa có giá trị. Theo Cục Hải quan Hải Phòng, thời gian qua đơn vị đã tiến hành đấu giá, bán trực tiếp 28 lô hàng, với 34 container và 16 lô hàng rời, tổng số tiền thu, nộp ngân sách Nhà nước từ hoạt động này được hơn 24,5 tỷ đồng. Trong đó hàng hóa được bán chủ yếu là ô tô du lịch tồn đọng thuộc loại hình kho ngoại quan.