Ý kiến chuyên gia: Iran không có lý do tấn công tàu chở dầu để rồi 'rước họa' từ Mỹ

Iran đã giải cứu 44 thủy thủ từ hai tàu chở dầu Kokuka Courageous và Front Altair sau khi hai tàu này bất ngờ bị tấn công vào ngày 13/6. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã ngay lập tức tuyên bố Iran đứng đằng sau vụ việc khi cho rằng chính quyền Tehran đang “bức bối” do đang phải chịu những hình thức trừng phạt kinh tế mà Washington áp đặt.

Nhiều chuyên gia tin rằng Iran không có lý do gì để tấn công hai tàu chở dầu ở ngoài Vịnh Oman để "rước họa vào thân".

Một số chuyên gia đã bày tỏ sự nghi ngờ đối với tuyên bố của ông Pompeo. Theo nhà phân tích quốc phòng Amjad Shoaib, người từng là Trung tướng trong quân đội Pakistan, Tehran không được bất kỳ lợi ích nào từ việc tấn công các tàu chở dầu ngoài vịnh Oman.

“Tại sao Iran lại phải làm thế? Họ không có lý do gì để đưa mình vào một cuộc chiến tranh và họ không có lý do để leo thang căng thẳng hiện tại”, ông Shoaib nhấn mạnh.

Iran đã nhanh chóng phủ nhận bất kỳ cáo buộc gây ra vụ tấn công. Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif nhận định vụ việc này rất đáng nghi, đồng thời nói thêm rằng những cáo buộc không có chứng cứ của Washington là nhằm “phá hoại” những nỗ lực ngoại giao của Iran.

Các chuyên gia nhận thấy rằng vụ tấn công này xảy ra vào một thời điểm kỳ lạ khi Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe có cuộc gặp mặt với Lãnh tụ Tối cao Iran Ali Khamenei, qua đó đánh dấu lần đầu tiên sau 40 năm một nguyên thủ Nhật Bản đến thăm Tehran. Một trong hai tàu chở dầu bị tấn công thuộc sở hữu của một công ty Nhật Bản.

Ông Kourosh Shamlou, một chuyên gia về tình hình Trung Đông, cho biết, việc Iran phá hỏng cuộc gặp mặt lịch sử giữa Thủ tướng Nhật Bản và Lãnh tụ Tối cao Iran bằng việc tấn công tàu chở dầu là rất phi lý, và làm vậy sẽ là tạo cơ hội cho cánh diều hâu ở Washington.

“Chúng ta phải biết rằng một tội ác được gây ra bởi nó mang lại một lợi ích nào đó. Chúng ta có thể thấy rõ tình hình địa chính trị giữa Iran và Mỹ ở Vùng Vịnh lúc này. Có thể nói rằng Iran sẽ không đánh chìm một tàu dân sự ngoài biển bởi điều đó sẽ giúp Mỹ có cớ hoàn hảo để tập kích Iran”, ông nói.

Thực tế, theo nhận định của giáo sư chính trị Hamed Mousavi của Đại học Tehran, vụ việc đã gây ra hậu quả xấu cho nền kinh tế Iran. “Đồng nội tệ Iran đã bị mất giá 5% trong ngày hôm nay, đơn giản là do những lo ngại căng thẳng giữa Mỹ và Iran đang leo thang, thậm chí có thể dẫn đến chiến tranh. Tôi nghĩ lúc này Iran rất muốn xoa dịu căng thẳng giữa hai nước”, ông nói.

Anh Tuấn (lược dịch)