Y tế cơ sở cần tuyên truyền chống bệnh béo phì, bệnh mạn tính

Những thông điệp trên được Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đưa ra tại Hội nghị trực tuyến với 700 điểm cầu trên cả nước về nhân rộng mô hình trạm y tế xã, phường hoạt động theo nguyên lý y học gia đình, tăng cường năng lực y tế cơ sở.

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, chúng ta phải hướng đến chăm sóc sức khỏe dự phòng ban đầu, phòng chống các bệnh mãn tính, tim mạch, ung thư, tiểu đường, chăm sóc sức khỏe dinh dưỡng, sức khỏe bà mẹ trẻ em ngay từ trong cộng đồng. Công tác chăm sóc phải thực hiện gần dân nhất, hiệu quả nhất, ít tốn kém nhất.

Trong khi đó, nhiều chuyên gia nước ngoài đánh giá, mạng lưới chăm sóc sức khỏe ban đầu ở Việt Nam đã khá hoàn chỉnh. Vì sự nghiệp chăm sóc sức khỏe người dân, không còn cách nào khác ngoài nâng cao chất lượng y tế cơ sở trên nền “xương sống” trạm y tế mà chúng ta đã sẵn có.

Kinh nghiệm các nước và thực tiễn cho thấy, có khoảng 80%-90% người dân bị bệnh nhẹ đều có thể được khám và điều trị tại tuyến y tế cơ sở. Đây là tuyến chăm sóc hiệu quả cho người mắc các bệnh mãn tính, những bệnh nhẹ, tránh tốn kém tiền bạc, tránh bị bệnh nặng mới đi chữa bệnh.

“Thực tế, có ít nhất 30-40% bệnh nhân điều trị tại tuyến Trung ương có thể điều trị tại tỉnh, 30-40% tuyến tỉnh có thể điều trị tại huyện, 30-40% tuyến huyện có thể được chăm sóc tại xã. Có bệnh viện tuyến Trung ương khám tới 5-6 nghìn/ngày trong khi tuyến xã chỉ khám cho 2-3 người/ngày. Vì sự nghiệp chăm sóc sức khỏe toàn dân, chúng ta phải tăng cường y tế cơ sở mà mô hình đơn giản nhất là sẵn có trạm y tế xã/phường”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến nhấn mạnh, cần tăng cường y tế cơ sở từ hệ thống trạm y tế sẵn có

Theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến, với nhiệm vụ trong công tác dự phòng, chăm sóc sức khỏe ban đầu, chăm sóc bà mẹ trẻ em, dinh dưỡng và giờ khám chữa bệnh BHYT, việc lồng ghép nguyên lý y học gia đình với mô hình bác sĩ gia đình rất thuận lợi để triển khai chăm sóc sức khỏe người dân tuyến đầu.

Nhiệm vụ chuyên môn mới của các trạm y tế hoạt động theo nguyên lý y học gia đình là phải quản lý, điều trị bệnh không lây nhiễm, mạn tính với các bệnh tiểu đường, huyết áp, hen phế quản… Các Sở Y tế cần sớm phê duyệt danh sách danh mục kỹ thuật, thuốc tại trạm y tế xã, làm việc với BHXH tỉnh để thanh toán. Đặc biệt, cần tăng cường truyền thông, giáo dục sức khỏe cho người dân hiểu thêm về vai trò của y tế cơ sở…

Cùng đó, các cơ sở y tế tuyến Trung ương cần tập trung làm kỹ thuật cao, phải giảm từ khám 5-6 nghìn người khám/ngày xuống dưới 4 nghìn người/ngày. Bên cạnh đó, các Sở Y tế cần phải đưa nhân lực xuống trạm y tế xã và Trung tâm y tế huyện, đẩy danh mục kỹ thuật, thuốc xuống trạm y tế xã, phường.

Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay, theo Bộ trưởng Bộ Y tế, cần tiến tới y tế cơ sở sẽ làm công tác tư vấn chống béo phì trong người dân, sàng lọc một vài tật bẩm sinh ngay tại trạm y tế. Liên thông giữa bệnh viện huyện và trạm y tế xã. Như vậy mới giúp người dân tin tưởng, nâng cao tay nghề cho bác sĩ trạm y tế. Có phát triển tuyến dưới thì tuyến trên mới “rảnh tay” phát triển kỹ thuật cao, không còn phải loay hoay với quá tải.

Theo lộ trình đặt ra, năm 2018 sẽ hoàn thành mô hình 26 trạm y tế xã điểm. Các tỉnh, TP phải triển khai rộng khắp tại các trạm y tế xã còn lại; không chờ kết quả các trạm y tế làm điểm. Mỗi tỉnh phải chọn 1, 2 huyện và một số trạm y tế xã để chỉ đạo điểm, trên cơ sở đó rút kinh nghiệm trong triển khai. Năm 2019 mỗi tỉnh triển khai ít nhất 15% số trạm y tế. Giai đoạn 2019-2020 triển khai ít nhất 30% số trạm y tế. Các tỉnh xây dựng lộ trình, phấn đấu hoàn thành trong 5 năm, từ 2019 - 2023.

Để hoàn thành mục tiêu đặt ra, Bộ trưởng yêu cầu cần hoàn thiện trung tâm y tế tuyến huyện đa chức năng, không xóa trạm y tế xã; lồng ghép hoạt động của phòng khám đa khoa khu vực với trạm y tế. Đào tạo trực tuyến cho 100% trạm y tế xã, bước đầu đào tạo 5 ngày về bệnh không lây nhiễm.

Bên cạnh đó, đào tạo bác sỹ, viên chức y tế thực hành theo nguyên lý y học gia đình. Bộ Y tế cử cán bộ bệnh viện tuyến Trung ương, tuyến cuối về giúp trạm y tế xã và bệnh viện huyện để khám chữa bệnh, đào tạo, chuyển giao kỹ thuật.

T. An