Khi các di tích lịch sử bị xuống cấp, việc trùng tu, tôn tạo là điều cần thiết. Nhưng hoạt động này đòi hòi phải giữ nguyên trạng các giá trị của di tích, không can thiệp thô bạo, không làm méo mó kiến trúc.
Nằm vắt qua con sông nhỏ ở huyện Nam Trực (tỉnh Nam Định), Cầu ngói Thượng Nông là một dấu ấn về sự tài hoa, sáng tạo của người xưa trong trong kiến trúc 'thượng gia hạ kiều' độc đáo.
Ngoài cây cầu ngói với kiến trúc độc đáo có tuổi đời 5 thế kỷ, ở mảnh đất Thành Nam còn có một cây cầu ngói chợ Thượng ở Nam Trực cũng nổi tiếng không kém cạnh. Đặc biệt cây cầu còn có lịch sử gắn liền với tên một bà Chúa ở đất Thành Nam.
Cầu lợp Làng Kênh dài 10m, rộng 4m, cao 3m, toàn bộ cột, xà, sàn cầu được làm bằng gỗ lim, mái lợp lá bổi (ngày nay thay bằng lá cọ), bên trong lòng cầu là hai dãy bục gỗ để người dân nghỉ ngơi.
Là một di tích kiến trúc cổ có giá trị về mặt lịch sử và văn hóa, Cầu ngói Thanh Toàn với lối kiến trúc 'Thượng gia, hạ kiều' (trên nhà dưới cầu) xứng danh cùng chùa Cầu Hội An, cầu ngói Phát Diệm (Ninh Bình), cầu ngói chợ Thượng, cầu ngói chùa Lương (Nam Định), năm cây cầu hiếm và có giá trị nghệ thuật cao nhất trong các loại cầu cổ ở Việt Nam. Năm 1990, cầu ngói Thanh Toàn được cấp bằng công nhận là Di tích văn hóa cấp Quốc gia.
Thời gian gần đây, hàng loạt công trình di tích lịch sử gây tranh cãi sau khi trùng tu với vẻ ngoài lạ lẫm, sai hoàn toàn so với nguyên bản.
Chiều ngày 25/2, theo ghi nhận của phóng viên Đại Đoàn Kết Online, chính quyền xã Bình Minh (Nam Trực, Nam Định) và cộng đồng thôn Thượng Nông đã hoàn thành việc khắc phục một số sai sót trong quá trình trùng tu di tích Cầu Ngói chợ Thượng theo yêu cầu của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Nam Định...
Cầu Ngói chợ Thượng (xã Bình Minh, Nam Trực, Nam Định) có lịch sử hơn 300 năm tuổi đã được xếp hạng Di tích lịch sử Quốc gia. Tuy nhiên, khi việc trùng tu hoàn tất, di tích này bị sở VH, TT&DL Nam Định yêu cầu trả lại nguyên bản do không còn giữ được nét cổ kính như nguyên bản.
Trong quá trình tu sửa, cây cầu Ngói chợ Thượng tuổi hàng trăm năm đã bị làm mới, sai lệch so với kết cấu ban đầu.
Trong nhiều năm nay, khi đời sống người dân khấm khá lên, một số nơi muốn trùng tu, sơn sửa lại các di tích của địa phương mình, như đình làng, đền, chùa… Nhưng nhiều khi do ý muốn chủ quan, không có những kiến thức, hiểu biết cũng như kinh nghiệm cơ bản về trùng tu di tích, cho nên nhiều công trình đã 'biến dạng', thay đổi hoàn toàn sau khi được sửa sang.