Bài 3: Giám sát song trùng, lồng ghép

Tổ chức các chương trình “HĐND với cử tri”

Bên cạnh thẩm tra, xem xét các báo cáo trả lời ý kiến, kiến nghị cử tri của UBND tại các kỳ họp HĐND, Thường trực HĐND tỉnh Bình Phước thường xuyên tổ chức các cuộc giám sát chuyên đề về kết quả giải quyết ý kiến, kiến nghị cử tri. Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức giám sát, khảo sát các chuyên đề liên quan đến kiến nghị của cử tri (về lĩnh vực môi trường, đền bù, tái định cư trong thu hồi đất...). Quá trình giám sát, đã đánh giá cụ thể những mặt được, chưa được, chỉ rõ nguyên nhân xác định rõ trách nhiệm của người giải quyết và nêu các đề xuất, kiến nghị nhằm bảo đảm thực hiện hiệu quả các vấn đề đại biểu HĐND và cử tri quan tâm. Nhất là xác định rõ lộ trình, nguồn lực, biện pháp khả thi để sớm giải quyết những vấn đề kéo dài, bức xúc trong Nhân dân.

Chương trình Hội đồng nhân dân với cử tri lần thứ 4 của Thường trực HĐND thành phố Đà Nẵng Khóa X. Ảnh: Tấn Yên

Thường trực HĐND thành phố Đà Nẵng tổ chức các chương trình “HĐND với cử tri” trước các kỳ họp thường kỳ của HĐND thành phố theo hình thức truyền hình trực tiếp trên Đài Phát thanh - Truyền hình Đà Nẵng. Tại Chương trình, UBND thành phố và các ngành báo cáo kết quả thực hiện các nội dung theo thông báo kết luận của Thường trực HĐND thành phố; kết quả giải quyết kiến nghị của cử tri từ đầu nhiệm kỳ đến nay và các nội dung liên quan đến chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp HĐND thành phố Khóa X, nhiệm kỳ 2021 - 2026; nghe UBND thành phố, các cơ quan liên quan báo cáo kết quả xử lý kiến nghị của cử tri từ đầu nhiệm kỳ đến nay và các nội dung liên quan đến chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp HĐND thành phố Khóa X, nhiệm kỳ 2021 - 2026; nghe UBND thành phố, các cơ quan, địa phương, các đơn vị liên quan báo cáo kết quả xử lý kiến nghị của cử tri và một số vấn đề bức xúc, nổi cộm trên địa bàn.

Đánh giá toàn diện, khách quan

Điểm nhấn trong hoạt động giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri. HĐND 3 cấp trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đã giám sát 100% kết quả giải quyết các ý kiến, kiến nghị của cử tri, báo cáo kết quả giám sát tại các kỳ họp thường lệ và phân loại, đánh giá kết quả trả lời ở 3 mức độ: (1). Đã được các cơ quan giải quyết hoàn thành; (2). Đang được các cơ quan chức năng tiếp tục chỉ đạo giải quyết do cần có lộ trình để triển khai thực hiện (3). Những ý kiến, kiến nghị cơ quan trả lời cho rằng đã thực hiện theo quy định nhưng cử tri chưa đồng thuận và đề nghị cần rà soát, điều chỉnh cho kịp thời. Theo đó, những nội dung trả lời ở mức độ 2 và 3 sẽ được Thường trực HĐND chuyển UBND cùng cấp đề nghị tiếp tục giải quyết và HĐND tiếp tục giám sát, đôn đốc để có kết quả trả lời đến cử tri.

Về hình thức giám sát do Thường trực HĐND thực hiện sau khi có kết quả thẩm tra của các Ban HĐND. Riêng đối với cấp tỉnh, Thường trực HĐND giao các Ban HĐND giám sát theo lĩnh vực chuyên môn, Tổ đại biểu giám sát theo địa bàn ứng cử sau đó Văn phòng tổng hợp kết quả; đối với những nội dung còn ý kiến khác nhau, Thường trực HĐND có ý kiến sau cùng. Theo sự phân công này, các chủ thể xem xét, xây dựng kế hoạch giám sát và tổ chức các hoạt động giám sát theo hình thức phù hợp; đồng thời, báo cáo kết quả về Thường trực HĐND.

Trong trường hợp việc trả lời chưa thỏa đáng, rõ ràng, Thường trực HĐND tổ chức giám sát, tiếp tục đề nghị cơ quan có trách nhiệm trả lời cử tri, hoặc đề nghị đưa ra phiên giải trình hoặc chất vấn trực tiếp tại kỳ họp. Trong trường hợp ý kiến có nhiều bức xúc, Thường trực HĐND trực tiếp hoặc phân công cho các Ban của HĐND tổ chức Đoàn giám sát, khảo sát để trả lời với cử tri và kiến nghị cơ quan có thẩm quyền. Theo kinh nghiệm của HĐND tỉnh Đồng Nai, giám sát được tiến hành song trùng giúp cho việc đánh giá được toàn diện, khách quan và cũng là cách thức tác động đối với việc nâng cao chất lượng giải quyết, trả lời ý kiến cử tri của cơ quan có trách nhiệm.

Lồng ghép giám sát giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị

Thường trực, các Ban HĐND tỉnh Đắk Lắk tổ chức khảo sát, giám sát việc tiếp công dân, giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân, thường xuyên theo dõi công tác tiếp dân, giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của UBND, thanh tra và các cơ quan có thẩm quyền, các cấp, ngành trên địa bàn. Thường trực, các Ban của HĐND tỉnh đã tổ chức 40 cuộc giám sát liên quan đến các lĩnh vực khác như: đất đai, tài nguyên môi trường, công tác tài chính, xây dựng cơ bản, quản lý đô thị... đều lồng ghép giám sát nội dung giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của cử tri; tổ chức 3 cuộc giám sát chuyên đề đối với việc giải quyết một số vụ khiếu nại, tố cáo phức tạp chưa được giải quyết dứt điểm và giám sát việc thi hành các quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã có hiệu lực thi hành trên địa bàn tỉnh…

Qua giám sát, Thường trực, các ban và đại biểu HĐND tỉnh đã có nhiều kiến nghị trực tiếp với UBND tỉnh và các cấp, ngành liên quan nhằm giải quyết dứt điểm các vụ khiếu kiện phức tạp kéo dài ở địa phương. Đối với những vụ việc khiếu kiện kéo dài, có văn bản đôn đốc nhắc nhở hoặc xuống cơ sở để xem xét thực tế, tiến hành chất vấn trực tiếp, đối thoại với cơ quan, cá nhân liên quan đến vụ việc để nghe các cơ quan có thẩm quyền báo cáo kết quả giải quyết.

PHƯƠNG NGUYÊN