Đại lý thu BHXH tự nguyện ở Hải Dương: Cánh tay nối dài của ngành bảo hiểm

Hệ thống thu Bảo hiểm xã hội (BHXH), Bảo hiểm y tế (BHYT) được xác xem như “cánh tay nối dài” của ngành BHXH khi tiếp cận bám sát địa bàn, trực tiếp đến từng hộ dân để tuyên truyền, vận động, hướng dẫn, tư vấn về chính sách BHXH, BHYT.

Tại Hải Dương, theo thống kê, tính đến hết 31/8/2021, toàn tỉnh có 37.757 người tham gia BHXH tự nguyện, chiếm 3,5% lực lượng lao động trong độ tuổi, tăng 4.563 người so với tháng 12 năm 2020; BHYT hộ gia đình là 411.943 người tham gia, tăng 14.489 người so với tháng 12 năm 2020, góp phần tăng tỷ lệ bao phủ BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh.

Đại lý thu tuyên truyền chính sách BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình cho người dân.

Vai trò của các đoàn thể trong phát triển BHXH toàn dân

Sự hoạt động tích cực của mạng lưới hệ thống đại lý thu BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình tại Hải Dương trải rộng khắp tạo điều kiện cho người dân tiếp cận, tìm hiểu và tham gia BHXH, BHYT, đặc biệt trong điều kiện dịch bệnh COVID-19 kéo dài.

Tỉnh Hải Dương hiện có 440 đại lý thu BHXH, BHYT gồm: đại lý thu UBND các xã, phường, thị trấn, trạm y tế, hội phụ nữ, hội nông dân, MTTQ Việt Nam xã, phường, thị trấn, đại lý thu bưu điện và Viettel tỉnh. Tổng nhân viên đại lý thu của Hải Dương là 1.291 người đang hoạt động hiệu quả ở hơn 800 điểm thu trên toàn tỉnh.

Nhằm nâng cao chất lượng hoạt động đại lý thu, BHXH tỉnh Hải Dương triển khai đồng bộ nhiều giải pháp như rà soát, đánh giá kết quả hoạt động đại lý thu, tổ chức đào tạo, tập huấn về công tác tuyên truyền, phát triển người tham gia và các chế độ chính sách BHXH tự nguyện, BHYT cho toàn bộ nhân viên đại lý thu; phối hợp với bưu điện các cấp, UBND, hội phụ nữ xã, phường thị trấn, tổ chức ra quân tuyên truyền bằng các hình thức phù hợp đảm bảo phòng chống dịch bệnh COVID-19.

“Trong thời gian tới, hệ thống đại lý thu BHXH, BHYT tỉnh Hải Dương sẽ tiếp tục phát huy vai trò của mình trong việc tuyên truyền về chính sách BHXH, BHYT để tỷ lệ người dân tham gia hai loại hình bảo hiểm này sẽ đạt và vượt các chỉ tiêu, kế hoạch đề ra, góp phần đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn hướng tới hoàn thành mục tiêu BHXH toàn dân”, một lãnh đạo BHXH tỉnh Hải Dương cho hay.

Trong các đơn vị hành chính cấp huyện tại Hải Dương, Cẩm Giàng là huyện có 36 đại lý thu BHXH, BHYT với 58 nhân viên đại lý. Đây cũng là địa bàn ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh COVID 19. Công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình gặp nhiều khó khăn.

Xác định mục tiêu nhiệm vụ trong công tác thực hiện chính sách BHXH, BHYT, cấp ủy, địa phương tại huyện Cẩm Giàng có nhiều giải pháp triển khai thực hiện, trong đó nhấn mạnh vai trò của đại lý thu trong việc tuyên truyền chính sách về BHXH, BHYT đến với người dân tại các thôn, xóm, khu dân cư; gần gũi, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng người dân trong việc triển khai chính sách BHXH, BHYT.

Ông Nguyễn Văn Công – Phó Chủ tịch UBND huyện Cẩm Giàng cho biết, cùng với sự vào cuộc của các cấp Đảng ủy, chính quyền thì sự tham gia của các đoàn thể trong phát triển BHXH toàn dân rất quan trọng. Trong đó phải kể đến vai trò của các hội đoàn thể, các tổ chức chính trị xã hội, nhất là Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp.

“Đây là những chân rết quan trọng trong việc tuyên truyền chính sách bảo hiểm đến từng hộ dân, giúp họ hiểu được các chế độ quyền lợi khi tham gia bảo hiểm, để từ đó tự nguyện tham gia. Trong 5 năm qua, Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp tập trung chỉ đạo, triển khai nhiều hình thức tuyên truyền, cung cấp các thông tin về Luật BHXH, BHYT tới đông đảo cán bộ, hội viên phụ nữ để nâng cao nhận thức về các chính sách ưu việt của BHXH, BHYT, tạo sự đồng thuận, tích cực tự nguyện tham gia”, ông Công nói.

Trong 5 năm, huyện Cẩm Giàng có có 185 người đủ điều kiện để làm đại lý. Số người tham gia BHXH tự nguyện là 4.866 người. Số người tham gia BHYT hộ gia đình là 56.375 người.

Với đặc trưng là sự kiên nhẫn, mềm dẻo, các nhân viên đại lý là phụ nữ làm việc với phương châm “mưa dầm thấm lâu, đi sâu, làm sát” nên đã vận động được nhiều người tham gia.

Bên cạnh đó, nhân viên các đại lý thu BHXH, BHYT trong tỉnh Hải Dương thường là những người có uy tín trong cộng đồng, làm việc với tinh thần nhiệt huyết, trách nhiệm, có khả năng thuyết phục người dân khi tham gia. Họ luôn trăn trở để tìm ra hướng cũng như cách thức tuyên truyền để người dân hiểu và tham gia BHXH, BHYT.

Đào tạo Đại lý thu BHXH, BHYT hệ thống Viettel tỉnh Hải Dương

Bởi, theo quy định, người dân Việt Nam từ 15 tuổi trở lên là những người lao động tự do, nông dân, thợ thủ công đều có thể tham gia BHXH tự nguyện và được thụ hưởng chính sách ưu việt của Nhà nước về hưu trí, tử tuất và các chế độ khác. Tuy nhiên, không phải người dân ai cũng hiểu về ý nghĩa sâu xa của chính sách BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình để tham gia.

Những “cánh tay nối dài” vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện

“Hơn 3 năm tham gia là nhân viên của đại lý thu BHXH, BHYT Hội Phụ nữ xã Tứ Cường (huyện Thanh Miện, Hải Dương), tôi thường xuyên nghiên cứu, cập nhật thông tin những chính sách, quy định mới trong Luật BHXH, Luật BHYT để tuyên truyền về lợi ích của việc tham gia BHXH, BHYT.

Tôi cũng bám sát cơ sở, “đi từng ngõ, gõ từng nhà” để tuyên truyền về lợi ích của việc tham gia BHXH, BHYT”, chị Nguyễn Thị Hoài, Hội Phụ nữ xã Tứ Cường cho hay.

Bằng cách giải thích ngắn gọn, dễ hiểu, chị Hoài khéo léo đưa những chính sách về BHYT, BHXH tự nguyện đến gần hơn với các hộ dân trên địa bàn. Hiện chị Hoải phát triển được trên 180 hội viên Hội Phụ nữ của xã tham gia BHXH tự nguyện và gần 500 người tham gia BHYT hộ gia đình.

Ông Nguyễn Văn Khải, đại lý thu UBND xã Đại Sơn (huyện Cẩm Giàng) cho hay, chính sự nỗ lực của hệ thống đại lý thu BHXH, BHYT nên nhiều người lao động tự do như nông dân, tiểu thương, thợ thủ công… từ chỗ chưa biết, chưa hiểu hết được lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện thì nay họ đã rõ hơn.

Cũng theo ông Khải, việc tham gia mua BHXH tự nguyện giúp họ được hưởng chế độ hưu trí khi về già. Nhiều người từ thay đổi nhận thức đã tham gia tích cực và vận động cho nhiều người khác cùng tham gia.

Hơn 13 năm công tác tại xã Cẩm Hoàng (huyện Cẩm Giàng), lúc hết tuổi công tác nhưng không đủ năm để hưởng lương hưu, ông Nguyễn Văn Ngãi rất lo lắng. Ông không biết làm thế nào cho cuộc sống khi về già được thư thái, bình yên vì không đủ năm đóng BHXH để nghỉ hưu.

Ông Ngãi được nhân viên đại lý thu đến nhà tư vấn, hướng dẫn đóng BHXH tự nguyện. Ông Ngãi nhận được lương hưu 2 năm nay, góp phần trang trải cuộc sống của gia đình, biến ước mơ có lương hưu khi về già thành hiện thực.

Không chỉ ông Ngãi, nhiều người từng được hưởng lương hưu từ BHXH tự nguyện đều thấy an nhàn, tự tin khi về già vì không phải phụ thuộc con cháu. Để thay đổi nhận thức của người dân, nhân viên các hệ thống đại lý thu đã làm tốt công tác tuyên truyền.

Chính vì vậy, kỹ năng tuyên truyền cho đội ngũ nhân viên đại lý là một vấn đề then chốt của BHXH các cấp. Công việc này được BHXH tỉnh Hải Dương quan tâm sát sao và thực hiện thường xuyên.

Một trong những giải pháp để nâng cao chất lượng hoạt động của các đại lý thu BHXH tự nguyện, BHYT là phát huy vai trò tích cực của các đoàn thể như hội phụ nữ, hội nông dân, MTTQ; sự vào cuộc của các cấp chính quyền tại địa phương.

Chị Trần Thị Hương - Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Cộng Hòa (huyện Kim Thành, Hải Dương) chia sẻ, vận động một người dân tham gia BHXH tự nguyện khó một, nhưng để duy trì bền vững còn khó hơn nhiều lần.

Bởi người dân ở khu vực nông thôn mưu sinh bằng nhiều nghề khác nhau như làm công nhân, buôn bán nhỏ lẻ, trồng hoa màu… Những hộ kinh tế khá thì họ tham gia các loại hình bảo hiểm khác, những hộ có mức sống trung bình thì thu nhập không ổn định nên để vận động được một người dân tham gia, hầu hết cán bộ hội phụ nữ ở các địa phương phải đồng hành, theo suốt quá trình.

Đối với những hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn, muốn tham gia BHXH tự nguyện nhưng không đủ điều kiện để đóng theo năm, đều được các chị tư vấn người dân đóng 3 tháng, 6 tháng/lần.

“Nhiều cán bộ hội cũng tạm ứng tiền để hỗ trợ các gia đình khó khăn vay để mua bảo hiểm y tế, hay tổ thu gom rác thải tiết kiệm từ việc bán phế liệu để mua tặng bảo hiểm cho phụ nữ nghèo…. Những việc làm hay này thực sự đã lan tỏa tinh thần tương thân tương ái trong cộng đồng”, chị Hương tâm sự.

Tuy nhiên hiện nay, một số nhân viên đại lý thu là cán bộ kiêm nhiệm nên có ít thời gian dành cho công tác tuyên truyền, nắm bắt chế độ chính sách về BHXH, BHYT để tư vấn, vận động người dân tham gia, một số ít còn thiếu và yếu về công nghệ thông tin nên làm việc chưa chuyên nghiệp...

Trước thực trạng này, BHXH tỉnh Hải Dương đang tập trung triển khai nhiều giải pháp để nhằm phát huy hiệu quả hoạt động của hệ thống đại lý thu, của các đại lý thu cánh tay nối dài của cơ quan BHXH.

Nguyễn Huệ