Giải Nobel kinh tế 2021 trao cho kinh tế lao động và mối quan hệ nhân quả

David Card đã được trao giải cho sự phát hiện đột phá về ảnh hưởng thị trường của mức lương tối thiểu, nhập cư và giáo dục. Ví dụ, ông chỉ ra rằng tăng lương tối thiểu không nhất thiết dẫn đến ít việc làm hơn.

Một nửa giải thưởng còn lại được trao cho Angrist và Imbens vì đã chứng minh được những kết luận chính xác về nguyên nhân và kết quả có thể rút ra như thế nào từ các thí nghiệm tự nhiên -— hoặc các tình huống nảy sinh từ cuộc sống thực.

Các nhà nghiên cứu đoạt giải Nobel kinh tế năm 2021 - Ảnh: Thenobelprize

"Các nghiên cứu của David Card về những câu hỏi cốt lõi đối với xã hội và những đóng góp về phương pháp luận của Angrist và Imbens đã chỉ ra rằng các thí nghiệm tự nhiên là một nguồn kiến thức phong phú. Nghiên cứu của họ đã cải thiện đáng kể khả năng của chúng ta trong việc trả lời các câu hỏi quan trọng về nhân quả, mang lại lợi ích to lớn cho xã hội", Peter Fredriksson, chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Khoa học Kinh tế, cho biết trong một tuyên bố.

Giải thưởng Nobel kinh tế, chính thức được gọi là Giải thưởng Sveriges Riksbank về Khoa học Kinh tế, không phải do Alfred Nobel tổ chức. Nó được thành lập bởi ngân hàng trung ương của Thụy Điển và được trao để tưởng nhớ Nobel và được trao lần đầu tiên vào năm 1969.

David Card sẽ nhận được một nửa của giải thưởng 10 triệu Krona Thụy Điển (1,1 triệu USD). Một nửa số tiền thưởng còn lại sẽ được chia cho Angrist và Imbens.

David Card sinh năm 1956 tại Guelph, Canada. Năm 1983, ông lấy bằng tiến sĩ từ Đại học Princeton, Mỹ. Hiện ông là Giáo sư Kinh tế tại Đại học California, Berkeley, Mỹ.

Trong khi đó, Joshua D. Angrist, sinh năm 1960 tại Columbus, Ohio, Mỹ. Bằng tiến sĩ năm 1989 tại Đại học Princeton, Mỹ. Hiện ông là Giáo sư kinh tế Ford, Viện Công nghệ Massachusetts, Cambridge, Mỹ.

Guido W. Imbens sinh năm 1963 tại Eindhoven, Hà Lan. Ông lấy bằng tiến sĩ năm 1991 tại Đại học Brown, Providence, Mỹ. Hiện ông là Giáo sư Kinh tế lượng Ứng dụng và Giáo sư Kinh tế, Đại học Stanford, Mỹ.

Những đóng góp của người đoạt Nobel kinh tế 2021

Người đoạt giải năm nay - David Card, Joshua Angrist và Guido Imbens - đã mang lại những hiểu biết mới về thị trường lao động và chỉ ra những kết luận nào về nguyên nhân và kết quả có thể được rút ra từ các thí nghiệm tự nhiên. Cách tiếp cận của họ đã lan rộng sang các lĩnh vực khác và cách mạng hóa nghiên cứu thực nghiệm.

Nhiều câu hỏi lớn trong khoa học xã hội liên quan đến nguyên nhân và kết quả. Nhập cư ảnh hưởng đến mức lương và việc làm như thế nào? Việc kéo dài chuyện học tập ảnh hưởng như thế nào đến thu nhập trong tương lai của ai đó? Những câu hỏi này rất khó trả lời vì không có gì để so sánh. Không biết điều gì sẽ xảy ra nếu có ít người nhập cư hơn hoặc nếu người đó không tiếp tục học tập.

Tuy nhiên, người đạt giải nobel kinh tế năm nay đã chỉ ra rằng có thể trả lời những câu hỏi này và những câu hỏi tương tự bằng cách sử dụng các thí nghiệm tự nhiên. Chìa khóa là sử dụng các tình huống trong đó các sự kiện ngẫu nhiên hoặc thay đổi chính sách dẫn đến việc các nhóm người được đối xử khác nhau, theo cách giống với các thử nghiệm lâm sàng trong y học.

Sử dụng các thí nghiệm tự nhiên, David Card đã phân tích các tác động trên thị trường lao động của mức lương tối thiểu, nhập cư và giáo dục. Các nghiên cứu của ông từ đầu những năm 1990 đã thách thức trí tuệ thông thường, dẫn đến những phân tích mới và những hiểu biết bổ sung.

Kết quả cho thấy, cùng với những điều khác, việc tăng lương tối thiểu không nhất thiết dẫn đến ít việc làm hơn. Bây giờ chúng ta biết rằng thu nhập của những người sinh ra ở một quốc gia có thể được hưởng lợi từ việc nhập cư mới, trong khi những người nhập cư sớm hơn có nguy cơ bị ảnh hưởng tiêu cực. Chúng ta cũng nhận ra rằng các nguồn lực trong trường học quan trọng hơn rất nhiều đối với sự thành công trên thị trường lao động trong tương lai của học sinh so với những gì chúng ta nghĩ trước đây.

Dẫu vậy, dữ liệu từ một thí nghiệm tự nhiên rất khó giải thích. Ví dụ, việc kéo dài thời gian giáo dục bắt buộc thêm một năm đối với một nhóm học sinh (chứ không phải nhóm học sinh khác) sẽ không ảnh hưởng đến tất cả mọi người trong nhóm đó theo cùng một cách.

Dù sao đi nữa, một số học sinh vẫn tiếp tục học tập và đối với họ, giá trị của giáo dục thường không đại diện cho toàn bộ nhóm. Vì vậy, thậm chí có thể rút ra bất kỳ kết luận nào về tác dụng của một năm học thêm ở trường? Vào giữa những năm 1990, Joshua Angrist và Guido Imbens đã giải quyết vấn đề phương pháp luận này, chứng minh rằng các kết luận chính xác về nguyên nhân và kết quả có thể được rút ra từ các thí nghiệm tự nhiên như thế nào.

Phan Nguyên (Theo CNN, Nobelprize)