Hoạt chất Ginkgo Biloba với việc giúp trí nhớ

Vẻ đẹp của con người không chỉ là mắt bồ câu, mũi dọc dừa, môi trái tim mà còn đến từ sự tinh anh trong trí lực và thần thái, được biểu hiện qua sự sáng tạo và khả năng diễn đạt ngôn ngữ logic, lưu loát. Nguyên nhân nào tạo nên sự thông thái đó? Bài viết sau trình bày về hoạt chất ginkgo biloba chiết xuất từ cây bạch quả ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần như thế nào.

Danh từ “Thiểu năng tuần hoàn não” chỉ trạng thái bệnh lý với những biểu hiện lâm sàng khác nhau nhưng đều có chung một cơ chế sinh bệnh là thiếu máu nuôi não. Có nhiều thuốc làm giảm triệu chứng thiếu máu não với những tác dụng khác nhau được chia làm 2 nhóm chính là nhóm làm thay đổi cải thiện tuần hoàn não, trong đó có sản phẩm chứa hoạt chất ginkgo biloba và nhóm làm giảm triệu chứng chóng mặt mà không thay đổi về tuần hoàn não.

Bạch quả có tên khoa học là Ginkgo biloba L Họ Ginkgoaceae, có nguồn gốc từ Chiết Giang - Trung Quốc, người dân địa phương nhận thấy những con ngựa đi qua vùng này ăn lá và quả của cây bạch quả có khả năng nhớ đường về rất tốt. Các nhà khoa học đã tìm ra trong bạch quả có hoạt chất ginkgo biloba giúp tăng tuần hoàn não, tăng cường trí nhớ, hỗ trợ làm chậm quá trình lão hóa, giúp phòng ngừa và giảm triệu chứng do thiểu năng tuần hoàn não gây ra như rối loạn tiền đình với biểu hiện lâm sàng là hoa mắt, chóng mặt.

Cơ chế tác dụng của hoạt chất ginkgo biloba là làm giảm độ nhớt của máu, giúp cải thiện lưu thông máu bằng cách làm giãn mạch máu và giảm kết tập tiểu cầu, hỗ trợ làm tan cục máu đông, tăng cung cấp oxy đến mô, bảo vệ mô, điều hòa trương lực động mạch tĩnh mạch qua việc thúc đẩy phóng thích catecholamin.

Mạch máu chúng ta theo thời gian cơ thể lão hóa sẽ xuất hiện mảng xơ vữa, những mảng xơ vữa này khi tụ lại sẽ hình thành cục máu đông nếu làm nghẽn tắc dòng máu lên não gây ra đột quỵ, nghẽn tắc dòng máu tới tim gây nhồi máu cơ tim. Vì vậy, việc sử dụng các sản phẩm cải thiện lưu thông máu, thanh lọc mạch máu là cần thiết giúp duy trì máu huyết chảy về não nhằm tăng độ minh mẫn, tăng trí nhớ, bảo vệ các tế bào thần kinh trong trường hợp thiểu năng tuần hoàn não hoặc khi tiếp xúc với chất ngộ độc thần kinh.

Hướng dẫn sử dụng các sản phẩm có hoạt chất ginkgo biloba:

+ Đối tượng sử dụng: Người trưởng thành bị đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, mất ngủ, mất thăng bằng do thiếu máu não hoặc do hội chứng tiền đình; người bị rối loạn tuần hoàn não, thoái hóa thần kinh, sa sút trí tuệ; người bị căng thẳng trong công việc, học sinh, sinh viên đang trong thời gian ôn thi.

+ Chỉ định: Theo MIMS Pharmacy Guide, hoạt chất ginkgo biloba điều trị di chứng sau chấn thương sọ não và tai biến mạch máu não, giảm triệu chứng rối loạn nhận thức ở người lớn tuổi; suy tuần hoàn não cấp và mãn tính, giảm chú ý tập trung, giảm trí nhớ, mất trí do xơ cứng mạch máu não và các tình trạng xảy ra sau đột quy; rối loạn tuần hoàn ngoại vi với các biểu hiện ù tai, hoa mắt, chóng mặt; phòng ngừa và làm chậm tiến triển của bệnh Alzheimer, rối loạn mạch máu ngoại biên. Dạng chiết xuất của bạch quả là dạng ống uống hoặc viên nang.

Một số sản phẩm bổ não ngoài hoạt chất ginkgo biloba còn bổ sung thêm sâm trắng (Eleuthero) có tác dụng kích thích hệ thần kinh tiết ra chất dẫn truyền adrenaline,… giúp não bộ tỉnh táo và hoạt động tốt hơn, có tác dụng giảm stress, tăng cường sức bền trong công việc.

+ Chống chỉ định: Bệnh nhân cường giáp, bệnh nhân đang chảy máu, phụ nữ có thai, trẻ em dưới 12 tuổi; bệnh nhân đang dùng thuốc chống đông máu hoặc bệnh nhân động kinh không được dùng ginkgo biloba.

+ Liều lượng: Liều ginkgo biloba trung bình từ 40 đến 120 mg mỗi ngày. Liều tối đa 240 mg/24 giờ và mỗi liệu trình không dùng quá 6 tháng.

Ginkgo biloba có thể được uống vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày nhưng tốt nhất là buổi sáng và buổi trưa sau bữa ăn vì đây là khoảng thời gian năng lượng và mức độ hoạt động của cơ thể cao nhất.

Cây bạch quả chiết xuất ra hoạt chất ginkgo biloba được tiêu chuẩn hóa (EGb 761), chuẩn độ chứa 24% Ginkgo heterosides và 6% of Ginkgolides-bilobalide 40mg. Bộ phận dùng là hạt của quả và lá bạch quả. Dạng bào chế là ống uống hoặc viên nang. Do tính chất làm tăng tuần hoàn não giúp tỉnh táo sáng suốt nên ginkgo biloba được xem là giúp trí thông minh.

Cần lưu ý rằng, các sản phẩm tăng tuần hoàn não (hưng trí) chỉ có khả năng phục hồi lại sự suy giảm trí nhớ trở về mức bình thường chứ không làm vượt qua mức bình thường trên từng cá thể bệnh nhân. Nếu tăng liều để tăng cường trí tuệ là không có hiệu quả thực tế. Ginkgo biloba giúp tỉnh táo, tập trung chứ không làm tăng chỉ số thông minh IQ cho người dùng.

Người dân khi đến nhà thuốc GPP mua sản phẩm bảo vệ sức khỏe cần đem theo toa thuốc đang sử dụng để dược sĩ hướng dẫn tận tình. Dược sĩ phụ trách chuyên môn của nhà thuốc GPP cần xem xét liều và những thuốc bệnh nhân đang sử dụng để tư vấn phù hợp tránh quá liều hoặc tương tác thuốc./.

DSCK II. Lý Thị Nhất Định