Xây dựng tuyến đường sắt cao tốc trên trục Bắc - Nam phải hiện đại, đồng bộ, bền vững
Gần đây, báo chí trong nước đăng nhiều bài về việc Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) và Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) thống nhất phương án nghiên cứu đầu tư tuyến đường sắt cao tốc Bắc - Nam (ĐSCT BN). Theo đó, tuyến đường sắt đôi có khổ 1.435mm, tốc độ thiết kế 250km/h, tốc độ khai thác 180-225km/h, chiều dài 1.508km; trọng tải 16 tấn đối với tàu khách và 25 tấn đối với tàu hàng.
Khoảng chục năm trở lại đây hạ tầng giao thông nước ta đã có bước phát triển đáng kể, nhưng thực tế còn rất ngổn ngang. Muốn bứt phá nền kinh tế trước hết hãy dồn lực trong 10 - 15 năm tới để giải quyết cơ bản vấn đề hạ tầng giao thông.
Đầu thế kỷ 21, Trung Quốc không có đường sắt cao tốc (ĐSCT). Những chuyến tàu chậm chạp, tốc độ thấp khiến các hành trình dài như Bắc Kinh - Thượng Hải trở thành một bài kiểm tra về sức bền khi đi du lịch. Thế nhưng, chỉ sau 16 năm, bức tranh đã hoàn toàn thay đổi. Quốc gia tỷ dân hiện đang sở hữu mạng lưới đường sắt cao tốc lớn nhất thế giới.
Hiện nay, hệ thống giao thông ở Việt Nam đang có sự phát triển nhanh và mạnh mẽ đáp ứng yêu cầu cấp thiết của việc phát triển kinh tế của đất nước. Tuy nhiên, do sự phát triển nhanh của các đô thị, mật độ dân cư ở các khu vực này tăng đột biến và kéo theo sự gia tăng nhu cầu đi lại của người dân giữa các đô thị. Việc phát triển các tuyến đường cao tốc hiện nay đã đáp ứng một phần nhu cầu đi lại của người dân, tuy nhiên vẫn chưa giải quyết được vấn đề một cách triệt để khi mà các nhà ga và sân bay hiện nay vẫn gần như quá tải.
Đề tài mà báo Kinh tế & Đô thị vừa xới lên không mới nhưng lại khá hay nhất trong bối cảnh cụ thể này, dịch Covid-19 đang hoành hành.
Trao đổi với ĐTTC, PGS.TSKH VÕ ĐẠI LƯỢC, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Chính trị thế giới (IWEP), nguyên thành viên Ban nghiên cứu Kinh tế của Thủ tướng, cho rằng đối với dự án đường sắt cao tốc (ĐSCT) Bắc - Nam, điều dư luận lo lắng là tính hiệu quả kinh tế chưa rõ ràng.
Không còn nghi ngờ gì về tầm vóc của đường sắt cao tốc Việt Nam nhưng cũng không còn nghi ngờ gì về sự thất bại nếu làm đường sắt cao tốc trên nền tảng quốc doanh.