Thỏa thuận ngũ cốc: Ukraine kêu gọi bảo vệ hành lang, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ thuyết phục Nga, Moscow nói 'tiếp tục đối thoại'
Kiev, Moscow và Ankara đã đưa ra một số tuyên bố mới sau khi Điện Kremlin từ chối gia hạn thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc từ các cảng của Ukraine.
Ukraine khắng định, cần bảo vệ hành lang vận chuyển ngũ cốc sau khi Nga chưa gia hạn thỏa thuận do Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian.
Ngày 1/11, phát biểu trên mạng xã hội, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết: “Hành lang vận chuyển ngũ cốc cần được bảo vệ lâu dài với độ tin cậy cao… Nga phải hiểu rõ rằng họ sẽ nhận về phản ứng gay gắt trên toàn cầu đối với bất kỳ biện pháp nào làm gián đoạn hoạt động xuất khẩu lương thực của chúng tôi”.
Trước đó cùng ngày, Trung tâm điều phối chung (JCC), cơ quan giám sát thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc Ukraine cho biết sẽ tạm dừng việc di chuyển của các tàu chở ngũ cốc trên Biển Đen vào ngày 2/11.
JCC nêu rõ: “Ban thư ký Liên hợp quốc (LHQ) tại JCC ghi nhận rằng, các phái đoàn Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ đã nhất trí không lên kế hoạch cho bất kỳ hoạt động di chuyển nào của tàu thuyền trong Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen vào ngày 2/11”.
Trước đó cùng ngày, JCC thông tin, 3 tàu đã rời cảng Ukraine vào trưa 1/11, ngày thứ 2 sau khi Nga thông báo ngừng tham gia thỏa thuận trên hôm 29/10.
Cũng trong ngày 1/11, trao đổi với người đồng cấp Nga qua điện thoại, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan bày tỏ sự “tin tưởng” rằng sẽ tìm ra phương án giải quyết cuộc khủng hoảng ngũ cốc "dựa trên những cách tiếp cận mang tính xây dựng”.
Về phần mình, phát biểu với lãnh đạo Hội đồng chính phủ của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO), Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin tuyên bố, Moscow đã buộc phải đình chỉ việc tham gia thỏa thuận ngũ cốc sau khi Ukraine “tấn công khủng bố” tàu Nga và tàu dân sự ở vịnh Sevastopol.
Tuy nhiên, ông Mishustin cho biết, Moscow sẽ tiếp tục đối thoại với LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ, trung gian cho thỏa thuận ban đầu về ngũ cốc.
Thủ tướng Nga cũng khẳng định, bất kể triển vọng của thỏa thuận ra sao, Điện Kremlin sẵn sàng viện trợ 500.000 tấn ngũ cốc cho các quốc gia cần mặt hàng này nhất, trong bối cảnh quốc gia châu Âu bội thu năm 2022.
Moscow cũng sẵn sàng cung cấp ngũ cốc cho tất cả các nước quan tâm với giá cả hợp lý.
